موصطافا، سرحاتئن ایشلرینین چئقمازا گیردیگینی، باتما دورومونا گلدیگینی بیلییۇر آما ألیندن بیر شەی گلمەمەسی اۇنو دا اۆزۆیۇردو.
آصلئندا کندی باشئنا گلسە ناسئل آشاجاغئنئ بیلییۇر فاقاط بو یؤنتمین سرحاتتا پک أتکیلی اۇلامایاجاغئنئ دۆشۆنۆیۇردو.
موصطافانئن تیجاری حایاتتاکی أن اؤنملی یؤنتمی “توەککۆلدۆ”…
سرحات چئقمازا ناسئل گیردیگینی قئساجا آنلاتتئقتان سۇنرا صاباح باقارا سورەسینین فائیضلە ایلگیلی آیتلرینی اۇقودوغونو وە بو قۇنودا کندیسی ایلە قۇنوشماق ایستەدیگینی سؤیلەیینجە موصطافانئن فنا حالدە کەیفی یرینە گلدی. گارسۇنا ألییلە 2 ایشارتی یاپئپ ایشارت پارماغئنئ ترس شکیلدە هاوادا ایکی سفر دؤندۆردۆ. بو زامانا قادار دین ایلە عالاقالئ هر شەیی غئرغئرا ووران قانقاسئ سرحاتلا آیت تاحلیلی یاپاجاقتئ. دوی دا اینانما! بو کەیفینە چای أشلیک أتمەسە اۇلمازدئ. اؤیلە کەیفی یرینە گلمیشتی کی، سرحاتئن بو صاباح صلایئ دویوپ أتکیلنەرک ناماز قئلدئغئنئ دویدوقتان سۇنرا ژتۇنونون دۆشمەسی یاقلاشئق 10 ثانیەسینی آلمئشتئ.
“شاقا مئ یاپئیۇن اۇغلوم، سن ناماز مئ قئلدئن؟” موصطافانئن ایچی ایچینە سئغمئیۇر، سرحاتئ سئقئجا قوجاقلایئپ سارسماق ایستییۇردو. طئبقئ لیسە زامانلارئندا بیرلیکتە آماتؤر لیگدە اۇینارکن سرحاتئن آتتئغئ هر گۇلدن سۇنرا یاپتئغئ گیبی.
تاقئمئن سانترافۇرویدو سرحات. مۆدهیش قوللانئردئ سۇل آیاغئنئ. آتتئغئ هر گۇلدن سۇنرا تاقئم کاپتانئ موصطافا اۇنو قوجاقلایئپ هاوادا سارساردئ. گلەنک حالینە گلمیشتی. اوغورلو اۇلدوغونو دۆشۆنۆیۇردو تۆم تاقئم بو حارەکتین.
ایشتە سرحات بو کز شەیطانا گۇلۆ آتمئشتئ. اۆشنمەدی موصطافا. سرت شکیلدە سرحاتا: “قالق لان آیاغا!” دەدی. نە اۇلدوغونو چؤزەمەین سرحات کندینی هاوادا سارسئلئرکن بولدو. داقیقالارجا گۆلدۆلر سۇنراسئندا. أطرافتان گلن گۆلۆشمەلرە دە هیچ آلدئرئش أتمەدیلر. مۆدهیش کاریەرە صاحیب بو ایکی آدامئ تانئیان بیریلری گؤرسە بو دورومو، اینانامازدئ.
موصطافا بۇغازایچی اۆنیورسیتەسیندە اینشائات مۆهندیسلیگی اۇقوموش، شیمدیلردە اۆلکەنین أن بۆیۆک اینشائات فیرمالارئندان بیریندە نەرەدەیسە 2-نجی آدام قۇنوموندایدئ.
سرحات ایسە “اۇدتۆ” ماکینە مۆهندیسلیگینی بیتیرمیش وە دۆنیادا ماکینە تزگاەلارئ آلانئندا سؤز صاحیبی بیر آلمان فیرماسئنئن تۆرکیە دیستریبۆتؤرۆیدۆ.
ایکی آدام قادئکؤی ساحیلدە اۇتورموش بیربیرلرینی قوجاقلایئپ غئرغئرئن دیبینە وورویۇردو.
ایشتە بو قادار صامیمی ایدیلر ایکی آرقاداش.
سرحات فائیضلە ایلگیلی آیتلری اۇقودوغوندا ناسئل دا شاشئردئغئنئ آنلاتتئ موصطافایا. آللاهئن بیر قانونو وارکن فائیضدە، کرەدیدە ائصرار أتمەسینە کندیسینین بیلە آنلام ورەمەدیگیندن باحثەتتی.
آما ایشتە شیمدی چئقار یۇل بولامئیۇردو. اۆستەلیک تۆم بو دوروملاردان قورتولسا بیلە کرەدی قوللانمادان ناسئل یاپاجاقتئ بو تیجارتی، اۇنونلا ایلگیلی دە أن اوفاق بیر فیکری یۇقتو. “نە یاپاجاغئم شیمدی اۇغلوم بیتتیم بن” دیەرک بیتیردی جۆملەلرینی.
موصطافا چایئندان بیر یودوم آلدئ وە اۇ حپ بیلیندیک، اینسانئن ایچینی فراحلاتان، هر سۇرونا قۇلای بیر چؤزۆم گتیرەبیلن راحات طاورئیلا: “بیر چئقئش یۇلو وار آصلئندا” دەدی سرحاتئن مراقلئ باقئشلارئ آراسئندا.
“توەککۆل”…
“یا اۇغلوم یینە عارابچا بیر شەیلردن باحثەدیپ قافامئ بولاندئراجاقسان قالقایئم” دەدی سرحات.
چؤزۆم یۇلونو آنلاتمایا باشلادئ موصطافا:
“بو گۆندن ایعتیبارن کندینی آللاها تسلیم أدییۇرسون. اۇنون یاپ دەدیکلرینی یاپئپ، یاپما دەدیکلرینی یاپمئیۇرسون. تۆم کرەدیلرینی اؤدەمک ایچین ساتابیلەجگین نەیین وارسا ساتمایا چالئشئیۇرسون. قایبەتتیکلرینە اۆزۆلمۆیۇرسون. هر گجە، گجە یارئسئ قالقئپ راببینە یالوارئیۇرسون. ألیندن گلن هر شەیی یاپئپ، قایبەتمکتن قۇرقمادان، بوندان اؤنجە یاپتئقلارئنا تەوبە أدەرک آللاهئ هر ایشینە وکیل یاپئیۇرسون. قئساجاسئ تیجارتتە بۇیوت آتلایئپ “آللاە ایلە تیجارت” یاپمایا باشلئیۇرسون. قاپیش؟”
آللاە ایلە تیجارت…
“ناسئل یاعنی؟” دەدی سرحات. آللاە بؤیلە می ایستییۇر؟
“أوت قاردشیم. سن باتمئش تیجارتینی تکرار دۆزلتمک وە باتمایان بیر تیجارت ایستەمییۇر موسون؟” دەدی موصطافا.
آل سانا فاطئر سورەسی؛ 29-نجو آیت:
إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتَابَ اللَّهِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً يَرْجُونَ تِجَارَةً لَنْ تَبُورَ ﴿۲۹﴾ (سورة فاطر)
آللاهئن کیتابئنئ اۇقویان، نامازئ قئلان وە کندیلرینە وردیگیمیز رئزئقتان گیزلی وە آچئق اۇلاراق ورنلر، کسینلیکلە باتما ایحتیمالی اۇلمایان بیر تیجارت اومارلار. (فاطئر سورەسی؛ 29)
شاشقئندئ سرحات.
ایشتە آیت اؤنۆندەیدی وە آللاە اۇنا باتمایان بیر تیجارت واعدەدییۇردو.
مۆدهیش ذکایا صاحیبلردی ایکیسی دە. بو یۆزدن سرحات آصلا “اۇ ناسئل اۇلاجاق یا؟” گیبیسیندن بیر تپکی ورمزدی. آنئندا تاحلیللر یاپمایا باشلار، قافاسئندا نەلر یاپماسئ گرکتیگیندە حئزلئجا قارار وریر، یاپاجاقلارئنئ قۇلای قۇلای اونوتماز وە اویغولامادا دا قورغولادئغئ قوراللارا ریعایت أدردی.
آنلامئشتئ توەککۆلۆن نە دەمک اۇلدوغونو. هرکس زنگین اۇلماق زۇروندا دگیل، هرکس راحات بیر حایات یاشاماق زۇروندا دگیلدی. بو، دۆنیا حایاتئنئن بیر مجبوریەتی دە دگیلدی. حالبوکی حپ گلەجک پلانلارئ یاپماقلا گچمیشتی حایاتئ. کندیسینین، أشینین، چۇجوغونون گلەجگی…
کاپیتالیزمین توزاغئ اۇنو ایمتیحان دۆنیاسئندا اۇلدوغونو حاطئرلاماقتان آلئقۇیموشتو.
بیرچۇق قارارئندا اۇلدوغو گیبی بوندا دا حئزلئ وردی قارارئنئ. بئراقاجاقتئ هر شەیی یۇلونا سرحات. غایرت أدەجک، چالئشاجاق آما هر شەیین آللاەتان گلدیگینە قاناعات أدەجکتی. بوندان سۇنرا؛ “اۇلورسا اۇلور، اۇلمازسا اۇلماز” دییە گچیردی ایچیندن. 3 دیل بیلییۇردو. ایش آراسا پشیندن قۇشاجاق شیرکتلر واردئ ألبت. “گیدر بیر یردە چالئشئرئم” دەدی. ایچینە ایمان گۆنشینین دۇغدوغونو حیسسەدییۇردو. ناسئل بیر گۆنشتی کی بو بیر آندا هر شەیدن وازگچیرەبیلییۇردو اینسانئ. وازگچەمەیەجگی ایکی شەی واردئ حایاتئندا. أشی وە اۇغلو. پکی أشی کۆبرا ناسئل قارشئلاردئ کی بو دورومو؟ اۇ وازگچەبیلیر مییدی بو راحاتلئقتان؟ نە دیەجکتی کی کۆبرایا؟ “بن هر شەیدن وازگچییۇروم، سن دە وازگچ!” می دیەجکتی؟
کۆبرا ایلە اۆنیورسیتە یئللارئندا تانئشمئشلاردئ. عاینئ اۇقولدا اۇقومامئشلاردئ آصلئندا. کۆبرا آنقارا اۆنیورسیتەسی اینگیلیز دیلی وە أدبیاتئ بؤلۆمۆنۆ بیتیرمیشتی. گۆزللیگی وە بیر اۇ قادار دا سۇغوق اۇلوشو دیل، تاریح، جۇغرافیا فاکۆلتەسیندە مشهوردو. بیرقاچ قئز آرقاداشئندان باشقا کیمسە یانئنا یاقلاشامازدئ بیلە قۇرقودان. آنقارا دتدف. اؤگرنجیلرینین سئقلئقلا تاقئلدئغئ بیر کافەدە گؤرمۆشتۆ اۇنو سرحات. کۆبرا دا ایلک کز گلمیشتی اۇ کافەیە. سرحات، کۆبرانئن آرقاداشئ أسما ایلە حالا-دایئ چۇجوقلارئیدئ. سرحات أسمایئ هیچ یالنئز بئراقماز هر دردینە قۇشار، قاردشی گیبی سەوردی اۇنو. آما بو یانئنداکی دۆنیا گۆزلی دە کیمدی؟
“سلام” دیەرک اۇتوردو یانلارئنا. “نە حابر تاتلئم؟” دەدی أسمایا هر زامان اۇلدوغو گیبی سرحات. “اییییم آبیمم. سن ناسئلسئن؟” دەدی أسما. آرالارئنداکی صامیمیەت حۇشونا گیتمیشتی کۆبرانئن. ایستانبولداکی آبیسینی حاطئرلادئ بیر آن. آبیسی دە کۆبرایا “تاتلئم” دەردی. دویغولاندئ. 1 آی اۇلموشتو نەرەدەیسە ایستانبولا گیتمەیەلی. اؤنۆمۆزدەکی هافتا ویزەلر باشلایاجاق اۇلماسا، بو هافتا سۇنو گیدردی. “نە دە گۆزل اۇلوردو،” دییە گچیردی ایچیندن. بو دۆشۆنجەلرین ایچیندە قایبۇلاجاقکن سرحاتئن “مرحاباسئ” ایلە کندینە گلدی. آصلئندا سرحات ایکینجی سفر “مرحابا” دەمیشتی آما بیرینجیسینی هیچ دویمامئشتئ بیلە. سرحات ألی ایلە ایشارت یاپئپ “مرحابا” دەمەسە، بلکی ایکینجیسینی بیلە دویمایاجاقتئ کۆبرا. سۇغوق بیر “مرحابا” سوندو اۇ دا اۇرتایا.
أسما ایکیسینی تانئشتئردئ. کلاسیک، سئرادان بیر تانئشما مراسیمییدی بو. آما سرحات قالبیندە دگیشیک بیر قئپئرتئ حیسسەدییۇردو. سۆرکلی گؤز تماسئ یاپماقتان کندینی آلامئیۇردو. کۆبرا راحاتسئز اۇلوردو نۇرمالدە بو دوروملاردان. آما سرحات اؤیلە ایچتن، صامیمی وە أدبلییدی کی، کۆبرا دا اۇنا قارشئ نەرەدەیسە عاینئ حیسلری دویمایا باشلامئشتئ.
اؤیلە کی داحا ایکینجی بولوشمالارئندا سرحاتئن یاپتئغئ أولنمە تکلیفینە قئزارمئش یاناقلارئیلا قئسئق وە اوتانغاچ بیر “أوت” دیەبیلدی.
اؤگرنجیلیک یئللارئنداکی تاتلئ چولسوزلوقلارئ حاریج، نەرەدەیسە هیچ ماددی سئقئنتئ چکمەمیشلردی.
تا کی سرحاتئن ایشلری تپەتاقلاق اۇلانا دک. کۆبرا دا چۇق وارلئقلئ بیر عائیلەدن گلمییۇردو. باباسئ اۇنلارا نەرەدەیسە هیچ فاقیرلیگی تاتتئرمامئش اۇلسا دا، یۇقلوغو متانتلە قارشئلایابیلەجک بیر یاپئسئ واردئ.
اۇ آقشام فورقان اویودوقتان سۇنرا سرحات، کۆبرا ایلە بیر شەی قۇنوشماق ایستەدیگینی سؤیلەدی. بالکۇندا اۇتوردولار. هاوا گۆندۆز بونالتئجئ اۇلسا دا، بو ساعاتلردە بالکۇن نیسبتن سرین اۇلوردو.
“بوگۆن موصطافا ایلە قۇنوشتوم” دەدی سرحات. کۆبرا موصطافایئ وە أشینی چۇق سەوردی. چۇق فاضلا واقیت گچیرەمییۇر اۇلسالار دا، موصطافا ایلە أشینین صامیمیەتلری وە گۆلر یۆزلری کۆبرانئن چۇق حۇشونا گیدییۇردو.
مەوضویو دینلەدیگینی گؤسترمک ایچین “دیققاتلە دینلییۇروم” آنلامئندا باشئنئ ساللایئپ اۇتوروشونو دۆزلتتی.
“حایاتئما ینی بیر یؤن ورییۇروم کۆبرا. بوندان سۇنرا حایات فلسفەمی توەککۆل اۆزرینە قورغولایاجاغئم. نە اۇلور بانا دستک اۇل.”
توەککۆل ایلە ایلگیلی بیر ویدئۇ ایزلەمیشتی یوتوبدا کۆبرا. بیر ایلاهیاتچئ پرۇفسؤر اؤیلە بیر آنلاتمئشتئ کی توەککۆلۆ، رسمن آغزئ آچئق قالمئشتئ کۆبرانئن. اۇ یۆزدن توەککۆلۆن نە آنلاما گلدیگینی ایی بیلییۇردو. آنلاشئلان سرحات، هر ایشیندە کندینی راببینە تسلیم أتمک ایستییۇردو.
کیتاب اۇقومایئ سەوییۇردو کۆبرا. سۇن 2-1 یئلدئر دینلە عالاقالئ کیتابلارئ چۇقچا اۇقور اۇلموشتو. قورئانئ رفەرانس آلان کیتابلار اۇنا داحا جیددی گلیر وە هر زامان مانطئغئنا اویغون بولوردو.
اۇنو أساس مراقلاندئران سرحاتئن ناسئل اۇلوپ دا بؤیلە بیر قارار وردیگی، نەیین اۇنو بو قادار دگیشتیردیگییدی. موصطافا دەسن، اۇ ذاتن هر زامان سرحاتئ اویارئردئ. سرحات حپ شاقایا وورور ایشی وە بیر شکیلدە قاچاردئ قۇنودان.
“نە اۇلدو تاتلئم، آنلات بانا!” دەدی کۆبرا گۆلر یۆزۆیلە. سرحاتئن تۆم أکۇنۇمیک دورومونو سونوم یاپماسئ وە بوگۆن باشئندان گچنلری آنلاتماسئ، آنلاتئرکن بیر آرا بۇغازئنئن کیلیدلنیپ باشئنئ اؤنە أگەرک سسسیز سسسیز آغلاماسئ کۆبرایئ پریشان أتمیشتی. ماسادا شو آن أن چۇق آغلایان کۆبرایدئ. سرحاتئ سادەجە بیر کز عاسکرە گیدەجگی گجە آغلارکن گؤرمۆش وە بیر داحا دا بؤیلە گؤرمەمیشتی. قافاسئنئ قۇیدو سرحاتئن اۇمزونا. اؤیلەجە داقیقالارجا هیچبیر شەی قۇنوشمادئلار. سادەجە آغلاماقلئ هئچقئرئقلارئ بۇزویۇردو گجەنین سسسیزلیگینی.