نە ایستەدیگینی بیلەرک یۇلا چئقماق گرکیر. نە ایستەدیگینی بیلن، ایستگینە اولاشئر.
موتلو وە حوضورلو، آما ایللا دا قول اۇلماق…
موتسوزلوق بیزیم قادریمیز دگیلدیر.
هر شەیین، داحی موتلولوغون یگانە صاحیبی، بو دۆنیا موتلولوغونون صالیحا بیر أشلە وە چۇجوقلارلا اۇلدوغونو بیلدیریر. بوندا دا اؤنجەلیگین سۇروملولوغونون فارقئندا اۇلماقتان گچتیگینی أکلەر. اؤیلە کی، تاقوا صاحیبی دییە بلیرتیلن، سۇروملولوغونو بیلن موتلو اینسانلارا اؤندر اۇلمایئ دا دوعالارئمئزا أکلەمەمیزی ایستەر.
وە دەر کی؛ “مۆمینلرە دە کی: أگر دوعانئز اۇلماسایدئ راببیمیز سیزە نیچین دگر ورەجکتی کی!” (فورقان؛ 77)
آللاە ایلە دیالۇگوموز اۇلان دوعایئ یاپمایانلار، راحمت قاپئسئنئ قاپاتمئشلاردئر وە یانلئش آدرستن ایستەمیشلردیر. حالبوکی دوعا عیبادتلرین بل کمیگی وە اؤزۆدۆر. دوعا أتمک راببە قارشئ أساس دوروشا گچمکتیر. بو أساس دوروشونو قایبەدنلر، وارلئق سببینی اونوتانلاردئر. بو سببتندیر کی دوعا بیر أیلمدیر.
دوعا؛ نە ایستەدیگینی بیلمکتیر. نە ایستەدیگینی بیلمک، ایستەدیگی ایچین أمک ورمک دەمکتیر. ایلگی یۇقسا أمک یۇقتور. بیلگی یۇقسا غایرت یۇقتور. غایرت یۇقسا فداکارلئق یۇقتور. گۆون یۇقسا سایغئ اۇلماز. سایغئنئن اۇلمادئغئ یردە سەوگی دە اۇلماز.
سەوگی أن بۆیۆک ایکسیر، أن بۆیۆک عیلاجتئر. سەون سەودیگینی ایثبات أتملیدیر. ایثباتئ اۇلمایان سەوگی بۇش بیر سەوگیدیر. سەون سەودیگینی اینجیتمەملی، قئرمامالئ، گۆزل سؤز سؤیلەملیدیر. سەودیگینە أمک ورملی، زامان آیئرمالئدئر.
نە ایستەدیگینی بیلمەسی ایچین سەون سەودیگینی تانئمالئدئر، بیلملیدیر کی ایستەدیگینی ورملیدیر. چۆنکی ورن أل، آلان ألدن اۆستۆندۆر. سەون اۆستۆنلۆکتە یارئشمالئدئر. اؤیلە یا، دوعالارئندا اؤرنک وە اؤنجۆلردن اۇلماق واردئر. بو دا زامان، بیلگی، فداکارلئق ایشیدیر.
سەون، اۆستۆنلۆگۆن “فارقئندا اۇلماقلا” وە گۆزل ایشلر یاپماقلا اۇلاجاغئنئ بیلیر. زیرا حاق تعالا شؤیلە بویورموشتور:
أرکک اۇلسون قادئن اۇلسون، کیم اینانمئش اۇلاراق گۆزل ایش یاپارسا، اۇنا چۇق گۆزل بیر حایات یاشاتاجاغئز؛ وە بؤیلەلرینین أجیرلرینی موحاققاق صورتتە یاپمئش اۇلدوقلارئنئن داحا گۆزلییلە ورەجگیز. (ناحل؛ 97)
سەون؛ گۆزل ایش پشیندەدیر. سۇروملولوقلارئنئ یاپمانئن پشیندەدیر. ایلک سۇروملو اۇلدوغو راببیدیر. بوندان سۇنرا أن چۇق برابر اۇلدوغو آننە باباسئ، أشی، أولادلارئ، آقرابالارئ وە قۇمشولارئدئر. ألبتتە ایلک اؤنجەلیک عائیلەدیر.
آللاها وە آحیرت گۆنۆنە اینانان، اؤلۆم سۇنراسئ ایچین حاضئرلئق یاپمایا چالئشئر. حاق صاحیبینە حاقلارئنئ وریر. بیلیر کی، راببی داحا بو دۆنیادا حۇش بیر حایات یاشاتاجاقتئر. آحیرت، أبدیەت، سۇنسوزلوقتاکی موتلولوق ایسە جننتتیر.
گؤز نورو أشلر ایستەینلر؛ گؤز نورو أش وە گؤز آیدئنلئغئ چۇجوق صاحیبی اۇلمایا آدایدئر. هر شەیین کندیندە باشلایئپ، کندیندە بیتەجگینی بیلندیر. گؤز نورو اۇلاجاق أشینە وە چۇجوقلارئنا لایئق اۇلمایا چالئشئر.
سەون بیر قالبە صاحیب اۇلماق؛ ویجدانلئ اۇلماق دەمکتیر. آجئیان، مرحامت أدن؛ دۆشۆنن دەمکتیر. ذاتن راببیمیز عاقلەدن گؤنۆللرە حیطاب أدر:
سؤزۆن تامامئنئ دینلەییپ أن گۆزلینە اویانلار وار یا؛ ایشتە اۇنلار آللاهئن کندیلرینە دۇغرو یۇلو گؤستردیگی کیمسەلردیر. ایشتە اۇنلار عاقلەتمە ملکلرینی کامیل ماعنادا قوللانانلاردئر. (زۆمر؛ 18)
سەون، اؤنجە دینلەمەسینی بیلیر. سؤزۆن تامامئنئ دینلەر. اؤن یارغئسئز، گۆزلی بولماق، موتلولوغو ألدە أتمک، نەرەدە حاطا یاپتئغئنئ تثبیت ایچین دینلەر.
سەون، یاغاجاق سئقئ بیر یاغمورون، حافیف بیر أسینتی ایلە گلەجگینی بیلەرک یاغمورا قارشئ ناسئل تدبیر آلئیۇرسا، موتسوزلوقلار وە حاضورسوزلوقلار وارسا اۇنلار ایچین دە، عالامتلری بلیریر بلیرمز تدبیر آلئر. بیلیر کی بیر شەیلر یۇلوندا گیتمییۇر.
کائیناتئن یاغمورا، راحمتە ایحتیاجئ واردئر. یاغان یاغمورا؛ “نەدن یاغدئن؟” دەنمز. اۇ بیر راحمتتیر. تدبیر آلئنمازسا أوین چاتئسئ اۇلمازسا راحمت فلاکتە دؤنر. سەون بیلیر کی، أوین چاتئسئ ایچین ساغلام بیر تمل وە دووارلار دا شارطتئر.
ساغلام تمل ایلە قورولمایان أولر میثالی أولیلیکلردە، داحا أولیلیگین ایلک آیلارئندا یئقئلماقتا، داحا بیربیرلرینی تانئیئپ سەوەمەدن بۇشانئلماقتادئر. دیرگی نامازلا قالدئرئلمایان أولیلیکلرین چتئلارئ باشلارئنا چؤکمکتەدیر.
دە کی: “(آللاە شؤیلە بویورویۇر:) أی اینانان قوللارئم! راببینیزە قارشئ سۇروملولوغونوزون بیلینجیندە اۇلون. بو دۆنیادا ایی شەیلر ایچین غایرت أدنلری ایی سۇن بکلەمکتەدیر. (اونوتمایئن کی،) آللاهئن آرضئ گنیشتیر. (وە) یالنئزجا سئقئنتئلارا گؤگۆس گرنلرە مۆکافاتلارئ حسابسئز ورەجکتیر. (زۆمر؛ 10)
سۇروملولوغون فارقئندا اۇلوپ اییلیکلرین، گۆزللیکلرین آرقاسئندا صابئر وە نامازلا قۇشانلارا حسابسئز مۆکافات واردئر.
حپ قارشئدان یاپماسئنئ بکلنیلمەسیندن وە ورمەدن آلماق ایستنیلدیگیندن یاشانان گۆزللیکلر گؤرۆنمز اۇلدو. ورنین اۆستۆن اۇلدوغو سؤیلنیرکن، حپ آلمایا طالیب اۇلوندو. أکمەدن بیچیلەمەیەجگی، چالئشمادان پاراسئنئن آلئنامایاجاغئ گۆن قادار آچئقکن، بداواجئلئقتا قالئندئ.
یان گلیپ یاتاجاق آما بۇل قازانچلئ اۇلاجاق….
کندیسی أدبسیز اۇلاجاق، سایغئیئ قارشئدان بولاجاق…
اؤنجە یتر کی، سەو! اینسان سەودیگینە ضارار ورمک ایستەر می؟
