موحاممد أشیتتیر آللاە مئ؟
حاشا! طابیعی کی دگیل… آنجاق تاصاووفی کسیمین بو قۇنودا آشئرئلئقلارئ ماعلومدور. قورئاندا آللاە، نبیلرینین بیزیم گیبی اینسان-بشر اۇلدوقلارئنئ دفعالارجا ایفادە أتمەسینە راغمن گلەنکسل مۆسلۆمانئن صوفی آلغئسئ قورئان ایفادەلرینە موحالیفتیر. نبیمیز موحاممدین (ع) قایغئلاندئغئ آلغئ بۇزوقلوغو ماعالأسف گرچکلشمیشتیر.
دۇغونون دینی لیدرلرینی تانرئلاشتئران فلسفی ذیهنیەتیندن أتکیلنن مۆسلۆمانلار، کندیلرینە أولیا، درویش، أرمیش، قوطوب، غاوث وب. آدلارلا دین آداملارئ اۆرتیپ اۇنلارئن ایلاهی واصئفلارا صاحیب اۇلدوغونو ایددیعا أدەبیلمیشلردیر.
جۇغرافیامئزدا حئریستیانلئغئن تمللری آتئلئنجا أسکی رۇما تانرئلارئنئن یرینی حئریستیان عازیزلر، ایسلامئن بو تۇپراقلارا گلمەسیندن سۇنرا عازیزلرین یرینی ولیلر آلمئشلاردئر. ایلاهلاشتئرما دؤنگۆسۆ بؤیلەجە عاصئرلار بۇیو سۆرمۆش، گۆنۆمۆزدە دە سۆرمکتەدیر. تانرئلاشتئرما ظولمۆنە آلت أدیلن کیشیلرین باشئندا آللاهئن ألچیسی موحاممد (ع) گلمکتەدیر. مۆجادلە أتتیگی شیرکە ماعالأسف کندیسی دە مالزمە اۇلاراق قوللانئلمئشتئر. شو اؤرنکلر قۇنویو آنلامامئزا یاردئمجئ اۇلاجاقتئر.
موتاصاووفلاردان عابدولکریم جیلی؛ آللاە تعالا، موحاممد ایسمینین “آللاە” ایسمینین اۇرونونا اویغون دۆشتۆگۆنۆ آچئقلاماقتادئر. اؤیلە کی: “ایستەرسن ‘اۇ، موحاممددیر’ دە! ایستەرسن ‘اۇ آللاەتئر’ دە! فارق أتمز.” دەمکتەدیر. موحاممدین (ع) ایسیملریندن بیریسینین “آللاە” اۇلدوغونو دا أکلەمکتەدیر.
أن اۆنلۆ موتاصاووفلاردان /ولیلردن قابول أدیلن ایبنی عارابی؛ “موحاممدین بدنیندە آللاهئن اۇلدوغونو وە بونا اینانمانئن زۇرونلو اۇلدوغونو” سؤیلەیەبیلمیشتیر.
یینە مەولانا لاقابئیلا تانئنان جلالددین رومی؛ موحاممدین (ع) “تانرئدان داحا تانرئ” اۇلدوغونو سؤیلەمکتەدیر.
گۆنۆمۆزدە ایسە جمال نور سارغوت؛ نبیمیزین (ع)، آللاهئن ایسیم وە صئفاتلارئنئن گؤرۆنتۆسۆ اۇلدوغونو وە کندیسیندە ایلاهلئق بولوندوغونو گنیشچە ایضاح أتمەیە چالئشماقتادئر.
عالی راماضان دینچ دە؛ “آحاد آحمددیر، کیم میم أدر فارق – بۆتۆن عالم اۇ میم ایچرە اۇلور غارق” یاعنی: “آحاد، آللاەتئر دەمک” دیەرک یینە آحمدین یاعنی موحاممدین “آللاە” اۇلدوغونو ایددیعا أتمکتەدیر.
قورئان، حض. عیسا اؤرنگینی بۇشونا ورمەمیشتیر. مۆسلۆمانلارئن اؤنملی بیر بؤلۆمۆ موحاممدە (ع)، حئریستیانلارئن عیسایا (ع) باقتئقلارئ گیبی باقماقتادئر. اوزاقتان “موحاممد” دییە بیزە آنلاتئلان نبییی، یاقئندان اینجەلەدیگیمیزدە قارشئمئزا: “تانرئ اۇغلو عیسا (!)” فیگۆرۆ چئقماقتادئر.
قول وە ألچی موحاممدی (ع) “تانرئ” یا دا “یارئ تانرئ” سایان بیر صوفی گلەنگین، گۆنۆمۆزدە؛ ایمام راببانینین دەدیگی گیبی: “موحاممد أشیتتیر آللاە! بیر أتی-کمیگی وار فارقلئ اۇلاراق اۇ قادار!” دەمەسینی بو سۆرجین دۇغال بیر پارچاسئ گؤرۆیۇروز.
فیکیر بابالارئنئن ایزیندن گیدنلر دە ألبتتە عاینئ شەیلری سؤیلەیەجکلر، بو دا بیزە شو آیتی حاطئرلاتئیۇر:
… اؤنجەکی کافیرلرلە عاینئ آغزئ قوللانئیۇرلار… (تەوبە سورەسی؛ 30)
تۆم بونلارا باقتئغئمئزدا شو تثبیتین نە قادار ایصابتلی اۇلدوغونو گؤرۆرۆز:
“موحاممد نبی (ع) آرامئزدا اۇلوپ دا حایاتئنئ آنلاتان ریوایتلرە باقسایدئ، کندیسینی تانئیامازدئ.”
“اۇنلارئن عیساسئ وارسا؛ بیزیم دە موحاممدیمیز وار!”
حئریستیانلار حض. عیسایئ شو شکیلدە تانئملارلار:
“گؤرۆنمز تانرئنئن گؤرۆنۆمۆ، بۆتۆن یاراتئلئشئن ایلک دۇغانئ اۇدور. نیتەکیم یردە وە گؤکتە، گؤرۆنن وە گؤنمەین هر شەی -تاحتلار، أگەمنلیکلر، یؤنتیملر، حۆکۆمرانلئقلار- اۇندا یاراتئلدئ. هر شەی اۇنون آراجئلئغئیلا وە اۇنون ایچین یاراتئلدئ. هر شەیدن اؤنجە وار اۇلان اۇدور وە هر شەی وارلئغئنئ اۇندا سۆردۆرمکتەدیر.” (اینجیل)
قئساجا عیسا؛ “تانرئنئن أتە-کمیگە بۆرۆنمۆش، بدن آلمئش حالیدیر.”
