وە (آللاە) سیزە بینەجگینیز گمیلر وە حایوانلار وار أتمیشتیر کی، سیز اۇنلارئن سئرتئنا بینیپ یرلشینجە راببینیزین نیعمتینی آناراق شؤیلە دەرسینیز؛ بونو بیزیم حیذمتیمیزە ورنی تسبیح وە تاقدیس أدریز؛ یۇقسا بیز بونا گۆچ یتیرەمزدیک. بیز شۆبهەسیز راببیمیزە دؤنەجگیز. (زوحروف سورەسی؛ 12-17)
بیزی تربیە أدیپ أگیتن یۆجە راببیمیز؛ دۆنیا یۇلجولوغونا آننەمیزین راحمیندن باشلاتمئشتئر. عاقابیندە قابیر عالمینە قادار یاشایاجاغئمئز یریۆزۆندەکی یۇلجولوغوموزا یاردئمجئ اۇلان واسئطالارئ یاراتمئشتئر. شۆبهەسیز بو نیعمتلرە شۆکرەدیلملیدیر.
کۆلتۆرۆمۆزدە؛ “بیر فینجان قاهوەنین قئرق یئل حاطئرئ واردئر.” سؤزۆ قارا، دنیز وە شو آندا ساعاتلرلە قاطەدەمەیەجگیمیز هاوا یۇلونو جنابئ آللاە بیزیم أمریمیزە آمادە قئلماسئ، بیزیم اۇ بۆیۆک گۆجۆن قارشئسئندا بۇیون بۆکتۆرملیدیر. نە قادار دۆنیا اۆزەریندە گزرسک گزەلیم، گۆچ یتیرەمەیەجگیمیز بو یۇلجولوغون، سۇنوندا دؤنۆشۆمۆزۆن راببیمیزە اۇلاجاغئ گرچگی، بیزە آصئل یۇلجولوغون “قوللوق یۇلجولوغو” اۇلدوغونو حاطئرلاتمالئدئر.
یۇلجولوق!
اینسان حایاتئندا نە گریدە بئراقتئغئنئ بولماقتان، نە دە گری دؤنمکتن أمین اۇلمادئغئن، “گیتمک وار، دؤنەمەمک وار، دؤنمک وار، بولاماماق وار” دەدیگین یۇلجولوقلار واردئر.
یۇلجونون دوعاسئنئن قابول اۇلماسئ، بیر حادیثی شریفتە پەیغامبریمیزین بویوردوغو گیبی، یۇلجولوغون بیر چشیت عاذاب اۇلدوغونون دا دلیلیدیر.
“یۇلجولوق بیر چشیت عاذابتئر. دۇغرو دۆرۆست یەییپ ایچمکتن وە اویوماقتان سیزی آلئقۇیار. هرحانگی بیرینیز ایشینیز بیتتیگیندە عاجەلە أتسین.” (بوحاری)
بیر چشیت عاذاب اۇلاراق نیتەلندیریلن یۇلجولوغون سۇنوندا ایییکن کؤتۆ اۇلماق، سەودیکلریندن آیرئ قالماق، زنگینکن فاقیر اۇلماق، صئححاتلییکن حاستالانماق، ساغلام ایکن ساقاط قالماق، ایلرلەمیشکن گری قالماق گیبی تهلیکەلر دە واردئر.
حض. موحاممد (ص): “یۇلجولوق یاپئنئز وە صئححات بولونوز.” (ایبنی حانبل) بویورورکن، یۇلجولوغون اینسانا صئححات گتیرەجگینی دە بلیرتمیشتیر. بۆتۆن بو زۇرلوقلاردان دۇلایئدئر کی، بیزە حایاتئنئن هر نۇقطاسئندا اؤرنک اۇلان وە هر آنئنئ آللاە ایلە یاشایان آللاهئن رسولۆ (ص)، هر یۇلجولوغونا چئقارکن اۆچ کرە تکبیر گتیردیکتن سۇنرا شؤیلە دوعا أدردی:
“یۇلجولوغون گۆچلۆکلریندن، اۆزۆجۆ مانظارالارلا قارشئلاشماقتان، ایییکن کؤتۆ اۇلماقتان، ماظلومون بددوعاسئندان وە دؤنۆشتە مال، چۇلوق چۇجوغو کؤتۆ حاللردە بولماقتان آللاها سئغئنئرئم.” (مۆسلیم)
یەمە، ایچمە، اویوما گیبی زۇرلوقلارئن اۇلدوغو، ایچیندە نەلرین گیزلی اۇلدوغو بیلینمەین بیر یۇلجولوغا چئقارکن “آللاها توەککۆل بیلینجییلە چئقماق” ألبتتە “قوللوق شوعورویلا” عالاقالئدئر. هر آن حاق تعالانئن گؤزتیمی آلتئندا اۇلدوغو وە هر یاپئلاندان حسابا چکیلەجگینین بیلینمەسیندندیر.
یۇلجولوقلار بیرچۇق اۇلایا گبەدیرلر. زیرا یۇلجولوق أثناسئندا؛ هیچ کیمسە طارافئندان تانئنماماسئ وە بوندان دۇلایئ حاطا یاپئلمایا داحا مەییللی اۇلونماسئ سؤز قۇنوسودور.
یۇلجولوق أثناسئندا تۇپلوم، ماحاللـە داحا دا اؤتەسی بابا باسقئسئ قالمامئشتئر. “آللاەتان قۇرقمویۇرسان، قولدان اوتان” سؤزۆ کیمسەیە هیچبیر شەی ایفادە أتمز. بۇشلوقتان فایدالانانلار ألبتتە اۇلاجاقتئر.
گۆجۆ سئنئرلئ اۇلان بیزلرە هاوادا قوش گیبی اوچماق، دنیزدە بالئق گیبی یۆزمک، قارادا چیتا گیبی حئزلئ گیتمک هیچبیر اینسانئن یاپابیلەجگی بیر ایش دگیلدیر.
اۆچ ساعاتتە اۆلکەلری آشئپ، آلمانیادان مملکتینە گیتمک حانگی اینسانئن یاپابیلەجگی بیر ایشتیر؟
راببیم؛ چئقاجاغئمئز بۆتۆن یۇلجولوقلارلا دؤنۆشۆ اۇلمایان بۆیۆک یۇلجولوق آراسئندا بیر باغ قورماقتا وە آصئل یۇلجولوغون “قوللوق یۇلجولوغو” اۇلدوغونو حاطئرلاتماقتادئر.
هر زامان وە هر یردە قوللوق گؤرەوینین سۆردۆرۆلمەسی گرکتیگینی وە دۆنیا حایاتئنئن باشلئ باشئنا بیر میسافیرحانە اۇلدوغو حاطئرلاتئلماقتادئر.
هر یاراتئلانئن راببە قوللوق ایچین وسیلە اۇلدوغونون فارقئندا اۇلونمالئدئر.
ایمانئنئن تادئنئ هر یردە وە هر زامان دیلیمیندە آلابیلنلرە سلام اۇلسون!
