اییلیکلرلە کؤتۆلۆکلرین بیر اۇلمادئغئ، اییلرین هم بو دۆنیادا هم دە آحیرتتە مۆکافاتلاندئرئلاجاغئ، کؤتۆلرین دە هر ایکی عالمدە دە جزالاندئرئلاجاغئ بیلینملیدیر.
بو کیتاب؛ “أی راببیمیز! بیزە دۆنیادا دا اییلیک ور، آحیرتتە دە اییلیک ور، بیزی آتشین عاذابئندان قۇرو!” (باقارا سورەسی؛ 201) دییە دوعا أدن، یۇللارداکی هیدایت ائشئقلارئنئ گؤرن؛ حاطالارئنئ فارق أدەبیلن، کندی موتلولوقلارئنئن باشقالارئنئن موتلولوغوندان گچتیگینی بیلنلرە ایتحافتئر.
بو کیتاب؛ گرچکتن حوضورو، راحاتئ وە موتلولوغو ایستەییپ، حایاتئ شکیللندیرمک ایستەین، ایز بئراقانلاردان اۇلماق وە راحمتلە یاد أدیلنلردن اۇلماق ایچین غایرت أدیپ، یاراتئلان هر شەیە حاق أتتیگی دگری ورنلرە ایتحافتئر.
کندیسینی ایلاهی اۇلاراق تاقدیم أدن، آصیللیگین ذیروەسینە اۇتوران فیرعاوونون آصیل أشی آسیە گیبی آصیل اۇلماق ایستەینلرە ایتحافتئر.
آصیل اۇلان دا: “راببیم! بانا قاتئندا جننتتە بیر أو یاپ. بنی فیرعاووندان وە اۇنون یاپتئغئ ایشلردن قۇرو وە ظالیملر تۇپلولوغوندان قورتار.” (تاحریم سورەسی؛ 11) دیەبیلملیدیر.
بۆتۆن کؤتۆلۆکلردن وە کؤتۆلردن یۆجە یاراتانا سئغئنابیلندیر.
زامانئن بو قادار حئزلا آقتئغئ، گۆنلرین آردئ آردئنا گلدیگی، یئللارئن ناسئل گچتیگینین فارق أدیلەمەدیگی بو اۇرتامدان أن کارلئ چئقانلار عاصیلیگە دگیل، آصیللیگە آدای اۇلانلاردئر.
آصیل اۇلماق؛ ایچ حوضوروندان، صامیمیەتتن، توەککۆل أتمکتن، تسلیم اۇلماقتان گچر.
دوعا وە یؤنلیشیمیز آللاها اۇلان اینانجئمئزدان دگیلسە، هر شەیین صاحیبی اۇلان یۆجە آللاە بیزە نە دییە دگر ورسین کی؟
دە کی: “سیزین دوعانئز اۇلماسایدئ، راببینیز سیزە دگر وریر مییدی؟” (فورقان سورەسی؛ 77)
دگرلننلردن اۇلماق؛ یاعنی عاصیلردن اۇلماماق، آصیللردن اۇلماق ایچین هر شەیی ورمەیە گۆجۆ یتن یۆجە آللاها طئبقئ عاجیز بیر ببک گیبی أل آچئپ یالوارئلمالئدئر.
دۇسدۇغرو یۇلدان آیرئلمایئپ اۇ یۇلدا، حاق یۇلدا گیدنلردن، حایاتا داحا ساغلام باسانلاردان، گلەجگی داحا ایی گؤرنلردن، نیعمت وریلنلردن اۇلماق ایچین راببە أل آچئلمالئدئر. دۇغرو یۇلا ایلتیلدیکتن سۇنرا قالبلرین أگریلمەمەسی ایچین نە ایستەدیگینی بیلەرک اۇ بۆیۆک گۆجە یالوارئلمالئدئر.
بیلینملیدیر کی؛ هر شاحصا گۆجۆ نیسبتینجە مسئولیەت یۆکلنیر وە سۇروملولوقلارئنئن فارقئندا اۇلانلار قورتولور. قازاندئقلارئمئز یا لهیمیزە بیر یا دا عالەیهیمیزەدیر.
أی راببیمیز! اونوتورساق وەیا حاطایا دۆشرسک بیزی حسابا چکمە.
أی راببیمیز! بیزدن اؤنجەکیلرە یۆکلەدیگین گیبی بیزە دە آغئر یۆک یۆکلەمە.
أی راببیمیز! بیزیم گۆجۆمۆزۆن یتمەدیگی شەیلردن بیزی سۇروملو توتما، بیزی عاففەت، بیزی باغئشلا، بیزە آجئ. کافیر قاویملرە قارشئ بیزە یاردئم أت! (باقارا سورەسی؛ 286)
راببیمیز! بیزە گؤزۆمۆزۆ آیدئنلاتاجاق أشلر وە ذۆرریەتلر باغئشلا وە بیزی تاقوا صاحیبلرینە اؤندر قئل. (فورقان سورەسی؛ 74)
نە موتلو، قۇرقمادان ایمان أدنلرە…
نە موتلو، تاقوا صاحیبی اۇلانلارا…
نە موتلو، تاقوا صاحیبلرینە اؤندر اۇلمایئ صامیمیەتلە ایستەینلرە…
نە موتلو، تسلیم اۇلانلارا، توەککۆل أدنلرە…
نە موتلو، ألیندەکی نیعمتلری گؤرۆپ قاناعات أدنلرە…
نە موتلو، حایاتا سەوگی گؤزلۆگۆ ایلە باقانلارا…
نە موتلو، آللاە رسولۆنە آحلاقئ أن چۇق بنزەینلرە…
نە موتلو، حایاتئندا گۆزل عاملی آلئشقانلئق حالینە گتیرنلرە…
نە موتلو، أن حایئرلئلاردان اۇلماق ایچین یارئشانلارا…
موتلولاردان وە باشارئلئلاردان اۇلماق ایچین، یاشادئغئ گیبی اینانان دگیل، ایناندئغئ گیبی یاشایانلاران اۇلماق، قۇرقمادان دۇغرویو سؤیلەینلر ایچین بویورون موحاببتلە یاپئلاجاق دۇیومسوز صؤحبتە…