“موتلولوق، جسارت وریر.”
گۇتە
جیهاد؛ آللاە تعالانئن دینی ایچین؛ جان، مال، دیل وە دیگر واسئطالارلا، ألدن گلن گۆچ وە غایرتی صارف أتمکتیر.
جنابئ آللاە؛ “مۆشریکلرلە مالئنئزلا، جانئنئزلا وە دیلینیزلە جیهاد أدینیز!” (نیسا سورەسی؛ 95) بویورماقتادئر. ایسلامدا آللاهئن دینینی یۆجلتمک ایچین جیهاد فارضدئر.
جنابئ حاق گرچک مۆمینی شؤیلە تاعریف أدییۇر:
“گرچک مۆمینلر، آنجاق آللاها وە رسولۆنە ایمان أدن، اۇندان سۇنرا آصلا شۆبهەیە دۆشمەین، آللاە یۇلوندا ماللارئیلا وە جانلارئیلا ساواشانلاردئر. ایشتە دۇغرولار آنجاق اۇنلاردئر.” (حوجورات؛ 15)
وە گؤنۆللرە قۇرقو ساچان ایلاهی أمیر: “یۇقسا آللاە جیهاد أدنلری بللی أتمەدن، صابرەدنلری اۇرتایا چئقارمادان جننتە گیرەجگینیزی می ساندئنئز؟ (آلی عیمران؛ 142)
ایشتە جیهاد!
قادئن وە أرکک ایچین فارض قئلئنمئش عیبادت!
أمانت…
داغلارئن وە گؤکلرین یۆکلنمکتن قۇرقتوقلارئ أمانت…
بو آغئر یۆکۆ یۆکلنن اینسان!
داحا 1586’دا، باتئنئن گؤزببگی فرانسادا کۇنفرانسلار دۆزنلنیر.
قۇنو: قادئن اینسان مئدئر، دگیل میدیر؟
قارار: صئرف أرکگە حیذمت ایچین یاراتئلمئش بیر ماحلوقتور.
1882’یە قادار، اینگیلیز آنایاساسئنا گؤرە قادئنلار واطانداش سایئلمامئشتئر. حاتتا کرال 8-نجی هنری، اینجیل اۇقومایئ بیلە یاساقلامئشتئر.
داحا دۆنە قادار قادئنا “شەیطان” گؤزۆیلە باقان باتئ، شو آن رکلام آراجئ اۇلاراق قوللانماقتادئر.
بونو چۇق ایی آنلایان، جهالتین پنچەسیندن قورتولوپ ایسلاملا مۆشررف اۇلان یاسیر عائیلەسینین شرفلی، جفاکار آننەسی سۆمەییەنین حایاتئ عیبرتە شایاندئر.
مۆشریکلرە قانئنئن سۇن داملاسئنا قادار دیرنن یۆجە شهید!
آللاە تعالا مۆمینلرین ماللارئنئ وە جانلارئنئ جننت قارشئلئغئندا ساتئن آلمئشتئر. (تەوبە؛ 111)
سەیید قوطوبون ایفادەسییلە بو “دهشت ساچان آیتی” ایدراک أدن نصیبە آنامئز اوحود ساواشئندا آرقادا یارالئلارا باقئپ سو داغئتئرکن اینسانلارئن نەرەدەیسە عاقلئنئ ییتیردیگی اۇ آندا نصیبە، رسولوللاهئن اؤنۆندە قئلئچلارئن حئشمئنا قارشئ کندیسینی سیپر أتمیشتیر.
“نفسیم یدی قودرتیندە قودرت ألیندە توتان آللاها آند اۇلسون کی، سیز یا اییلیگی أمرەدیپ کؤتۆلۆگۆ یاپماقتان وازگچیرمەیە چالئشئرسئنئز، یا دا آللاە کندی قاتئندان سیزین اۆزەرینیزە بیر عاذاب گؤندریر. اۇ زامان دوعا أدرسینیز، فاقاط دوعانئز قابول اۇلماز.” (تیرمیذی)
حض. پەیغامبر أفندیمیزین شو حادیثینە قولاق ورەلیم وە چۇق دۆشۆنەلیم عاقئبتیمیزین ناسئل اۇلاجاغئنئ:
“هرحانگی بیر مۆسلۆمان جیهاد أتمەدن (مۆجادلە ورمەدن) وە اۇنو گؤنۆلدن گچیرمەدن اؤلۆرسە، نیفاقئن بیر شوعبەسی اۆزەرینە اؤلۆر…” (أبو داوود)
بیزی دؤرت دووار آراسئنا حاپسەتمەیە چالئشان، حایاسئنئ دینین اؤنۆنە چئقارمایا چالئشان ذیهنیەت کیمین ذیهنیەتیدیر؟
فاتیحلری دۇغوران آنالارلا اؤوۆنۆلۆر. لاکین فاتیحلر، سۆمەییەلر اۇلماق ایستنمز.
اویانئن حانئملار!
بو اویودوغوموز قاچئنجئ گۆزللیک اویقوسو؟
بو قاندئرماجالار داحا بیتمەیەجک می؟
أگر آللاە یۇلوندا اؤلدۆرۆر یا دا اؤلدۆرۆلۆرسنیز شونو بیلین کی، آللاهئن ماغفیرت وە راحمتی اۇنلارئن ألدە أدەجکلری بۆتۆن شەیلردن داحا حایئرلئدئر. (آلی عیمران؛ 157)
آللاە یۇلوندا اؤلدۆرمک وە اؤلدۆرۆلمک ایچین، پەیغامبریمیزین ایفادەسییلە بۆیۆک جیهادتا باشارئلئ اۇلمالئیئز.
مۆجادلە اینسانئ اۇلماق ایچین حاق اۇلان ایسلام دینینین گرکلرینی یرینە گتیرمەدە أتکین بیر رۇل اۇینامالئیئز. بونو دا آنجاق عیلیملە یاپابیلیریز. أگر آللاها وە رسولۆنە ایمان أتمیشسک، بو دۆنیانئن فانی اۇلدوغونو، گرچک حایاتئن اؤلۆمدن سۇنراکی حایات اۇلدوغونو قاورامئشساق…
ایشتە اۇ زامان قالقمالئ، اۇنا یؤنلملیییز. بیز قۇشمالئیئز کی، حاق تعالا دا یاردئمئنئ اۆزەریمیزدن أکسیک أتمەسین.
أگر سیز آللاهئن دینینە یاردئم أدرسنیز، آللاە دا سیزە یاردئم أدر وە آیاقلارئنئزئ دۆشمان قارشئسئندا ثابیت قئلار. (موحاممد؛ 7)
گەوشکلیک گؤسترمەیین، اۆزۆنتۆیە قاپئلمایئن! أگر قالبتن اینانمئشسانئز اۆستۆن گلەجک اۇلان سیزسینیز. (آلی عیمران؛ 139)
اۆزەریمیزدەکی زینجیرلری قئرماق، قورئان وە سۆننت ائشئغئ آلتئندا چیزدیگیمیز یۇلدا یالنئز قالاجاغئمئزئ دا بیلسک ساغا سۇلا ساپمادان، اۇنا دۇغرو یۆرۆمک هر حانئمئن دا گؤرەویدیر.
آنجاق بو شکیلدە قارارلئ، ایستیقامتلی وە حالیص بیر نیەتلە آللاهئن سەوگیسینە وە رئضاسئنا اولاشئلابیلیر. زیرا حاق تعالا أرکک وە قادئنلارئ سۇروملولوق آچئسئندان آیئرمامئشتئر. ایلگیلی آیت شو شکیلدەدیر:
آللاهئن أمرینە اویان مۆسلۆمان أرککلر وە مۆسلۆمان قادئنلار، مۆمین أرکک وە مۆمین قادئنلار، طاعاتا دوام أدن أرککلر وە طاعاتا دوام أدن قادئنلار، (نیەت، سؤز وە حارەکتلریندە) دۇغرو أرککلر وە دۇغرو قادئنلار، صابرەدن أرککلر وە صابرەدن قادئنلار، مۆتواضیع أرککلر وە مۆتواضیع قادئنلار، صاداقا ورن أرککلر وە صاداقا ورن قادئنلار، اۇروچ توتان أرککلر وە اۇروچ توتان قادئنلار، عئرضلارئنئ قۇرویان أرککلر وە عئرضلارئنئ قۇرویان قادئنلار، (تسبیح، تاهلیل، تکبیر، قورئان تیلاوتی وە عیلیملە) آللاهئ چۇقچا ذیکرەدن أرککلر وە قادئنلار؛ (ایشتە) آللاە، بونلار ایچین بۆیۆک بیر مۆکافات حاضئرلامئشتئر. (آحزاب؛ 35)
حاصئلئ کلام؛ بیزلرە دۆشن؛ حاققا قوللوق گؤرەوینی ایفا أتمکتیر.