ف- هر دەویردە فارقلئ کیملیکلە اۇرتایا چئقما ایددیعاسئ
“حاقیقاتی موحاممدیە”، موحاممدین (ع) تاریحی شاحصیەتی دگیلدیر.
بونا اینانانلارا گؤرە اۇ حاقیقات، هر دەویردە دگیشن ایسیم وە صورتلردە “نبی وەیا ولی” اۇلاراق اۇرتایا چئقار. ساعید نورسی کندیسینین اؤیلە اۇلدوغونا اینانئر.
اۇنون سؤزلری شؤیلەدیر:
“بن بو آندا، سکسن ساعیدین اؤزۆ اۇلاراق اۇرتایا چئقمئشئم. اۇنلار زینجیرلەمە شاحصی قئیامتلر وە زینجیرلەمە تناسۆح، یاعنی روح گؤچۆ ایلە چالقالانئپ بنی شو زامانا فئرلاتمئشلاردئر.
شو ساعید؛ یتمیش دۇقوز اؤلۆ وە بیر قۇنوشان جانلئنئن بدنلردە اۇرتایا چئقان ساعیدلر بیربیرینی گؤرسەلر، جیددی فارقلئلئقلاردان دۇلایئ بیربیرلرینی تانئمایاجاقلاردئر. بن اۇ بدنلرین اۆستۆندە یووارلاندئم؛ اییلیکلر وە لذذتلر داغئلدئ گیتتی. سئقئنتئ وە اۆزۆنتۆلر بیریکتی قالدئ. اۇ قۇناق یرلرینین هر بیریندە بن بندیم. اؤلۆمۆمدن سۇنرا گلەجک قۇناقلاردا دا یینە بن بن اۇلاجاغئم. بو قۇناق یریندە یاعنی وۆجودتاکی حۆجرەلر ناسئل یئلدا ایکی کرە وۆجودتان آیرئلئیۇرسا بن دە اۇ شکیلدە ألبیسە دگیشتیریریم؛ یئرتئلمئش ساعیدی آتار، ینی ساعیدی گیەریم.”
“بن بو آندا، سکسن ساعیدین اؤزۆ اۇلاراق اۇرتایا چئقمئشئم” سؤزۆ اؤنملیدیر.
چۆنکۆ تەوراتا گؤرە آدمدن (ع) یاعقوبون (ع) اؤلۆمۆنە قادار 2413 سنە گچمیشتیر. یوسوف (ع) 110 یاشئندا، موسا (ع) دا 120 یاشئندا وفات أتمیشتی. یاعقوبتان عیسانئن (ع) دۇغومونا قادار دا تۇپلام 1600 سنە گچمیش اۇلسا یاقلاشئق 4000 یئل أدر. ساعید نورسی 1960’تا وفات أتتیگینە گؤرە تەوراتا گؤرە؛ ایلک اینساندان اۇنون اؤلۆمۆنە قادار 5960 سنە گچمیش اۇلور. بونو سکسنە بؤلۆنجە اۇنون گیردیگینی ایددیعا أتتیگی هر بدنین اۇرتالاما عؤمرۆ 75 یئل أدر.
بو سببلە “سکسنینجی بدن” سؤزۆ، دۆشۆنۆلەرک سؤیلنمیش بیر سؤزدۆر.
بو، رئەنکارناسیۇن اینانجئدئر.
ساعید نورسی أن تپەدە اۇلدوغونو، قئیامتە قادار دا أن تپەدە قالاجاغئنئ سؤیلۆیۇر. یاعنی گلمیش بۆیۆک نبیلر ایلە هر دەویردە گلن مۆرشید، مۆجددید، مهدی وە بکلنن عیسا اۇدور.
ریسالەیی نورلارئن قۇنو ایلە ایلگیلی ایفادەلری شؤیلەدیر:
“اۇل نوردان ایچین یونوسو حئفظ أیلەدی اۇل حوت،
اۇل نور ایلە قاهرەیلەدی هم قاومینی اۇل لوط.”
بو ساطئرلار شو شکیلدە سادەلشتیریلەبیلیر:
“اۇ نوردان دۇلایئ بالئق یونوسو (ع) قۇرودو.
لوط (ع) قاومینی اۇ نور ایلە یۇق أتتی.”
“(…) چۇق شاحصئ ولی، نور ایلە هم أتتی قاناعات،
چۇق شاحصئ دنی، نور ایلە هم بولدو کرامت!”
بو ایکی ساطئر شو شکیلدە سادەلشتیریلەبیلیر:
“چۇق سایئدا أولیا اۇ نور ایلە ایقناع اۇلدو.
چۇق سایئدا آلچاق اینسان، اۇ نور ایلە کرامتە أردی.”
“درحال آچئلئپ گؤکیۆزۆ هم پارلادئ اۇل نوردان گلن
ریسالتۆن-نور حاللاقئ راحیم أیلەدی ماحلوقونو مسرور.”
بو ساطئرلار شو شکیلدە سادەلشتیریلەبیلیر:
“درحال آچئلئپ گؤکیۆزۆ وە اۇ نوردان گلن ریسالەیی نور پارلادئ.
ایکرامئ بۇل یاراتئجئ بؤیلەجە یاراتئقلارئنئ موتلو أتتی.”
“اۇل تازە گۆنش، اۆلکەیە سرپتیکچە ائشئقلار،
حپ شاد اۇلاجاق، شەوق بولاجاق قالبی قئرئقلار.
(…) أی نورئ ریسالتتن گلن بیر بورهانئ قورئان!
أی سئررئ فورقاندان چئقان حۆججتی ایمان!”
سۇن ایکی ساطئر شو شکیلدە سادەلشتیریلەبیلیر:
“أی پەیغامبرلیک نوروندان گلن بیر قورئان دلیلی
أی آللاهئن سئررئندان چئقان ایمانئن دلیلی.”
“سندین بیزە ماطلوب، یینە سندین بیزە مەوعود،
سایەندە بوگۆن هرکس اۇلور زیندە وە مسعود.”
بو ایکی ساطئر شو شکیلدە سادەلشتیریلەبیلیر:
“ایستەدیگیمیز سن، بیزە سؤز وریلن دە سندین
هرکس سنین گؤلگەندە گۆچلۆ وە موتلو بوگۆن”
“هر آن سنی بکلەر وە سایئقلاردئ بو دۆنیا،
حاق کندینی گؤستردی، بوگۆن بیتتی اۇ رۆیا.
بین اۆچ یۆز سنەدیر تۇپراغا دؤنمۆش نیجە میلیار
مۆمین وە موواححید سنی گؤزلەردی حپ أی یار!
هر حپسی دە سندن یانا سؤیلەردی کلامئ
هر حپسی دە هر آن سانا أیلەردی سلامئ.
(…) واللاە، أزلدن بونو بن أیلەدیم أزبر:
ریسالتۆن-نوردور واللاە اۇ سۇن مۆجددیدی أکبر.”
سۇن ایکی ساطئر شو شکیلدە سادەلشتیریلەبیلیر:
“واللاهی أزلدن بری أزبریمدە اۇلان بودور
واللاهی أن بۆیۆک مۆجددید ریسالەیی نوردور.”
“عاففەت بنی أی عاففئ بۆیۆک لۆطفو بۆیۆک ریسالتۆن-نور!
بیر دم بیلە هم أیلەمە سندن بنی یا راببنا مهجور!”
بو ایکی ساطئر شو شکیلدە سادەلشتیریلەبیلیر:
“عاففەت بنی أی عاففئ بۆیۆک لۆطفو بۆیۆک نور ألچیسی!
أی راببیمیز! أیلەمە بنی بیر آن بیلە سندن ماحروم بیریسی.”
“نور عاشقئنا، حاق عاشقئنا، دۇست عاشقئنا أی نور!
نورونلا وە سئررئنلا بوگۆن قئل بیزی مسرور.”
-عاجیز، بیچارە طالبەنیز “حاسان فەیضی”
گ- أن بۆیۆک مۆرشید وە مۆجددید اۇلدوغو ایددیعاسئ
نورجولار ساعید نورسییی شؤیلە تانئتئرلار:
“بدیعۆززامان ساعید نورسی، هیجری اۇن دؤردۆنجۆ وە میلادی ییرمینجی عاصرئن مینارەسینی تپەسیندە دوروپ، چاغداشلارئ اۇلان مۆسلۆمانلارا وە اینسانلئغا باغئرئیۇر وە بو عاصرئن آرقاسئندا دیزیلمیش وە گلەجک سئرالارئندا صاف توتموش اۇلان گلەجک نسیل ایلە أن بۆیۆک مۆرشید وە أن بۆیۆک مۆجددید اۇلاراق قۇنوشویۇر.”
ه- مهدی اۇلدوغو ایددیعاسئ
ریسالەیی نورون بیر قئسئم اؤنملی شاگیردلری، ساعید نورسییە ائصرارلا شونو سۇرارلار:
– آحیر زاماندا، پەیغامبریمیزین عائیلەسیندن گلەجک اۇلان اۇ بۆیۆک مۆرشیدین سن اۇلدوغونو دۆشۆنۆیۇروز. آما سن بو قاناعاتیمیزی ائصرارلا قابول أتمییۇر، چکینییۇرسون. بو بیر چلیشکیدیر. چلیشکینین حاللینی ایستەریز.
ساعید نورسی بو سۇرویا شو جوابئ وریر:
– گلەجک مهدییی رسولۆن تمثیل أتتیگی قوتسال جماعاتین ماعنوی شاحصیەتینین اۆچ گؤرەوی واردئر. بونلار؛ ایمانئ قورتارماق، پەیغامبرین حالیفەسی عونوانئیلا ایسلامئن فارقلئ یؤنلرینی ایحیا أتمک وە زامانئن أتکیسییلە قورئان حۆکۆملریندە وە شریعات قانونلارئندا گؤرۆلن بیرچۇق دگیشیکلیک سببییلە اۇ ذات بو أن بۆیۆک گؤرەوی یاپمایا چالئشئر.
نور شاگیردلری بیرینجی گؤرەوی تام اۇلاراق ریسالەیی نوردا گؤردۆکلریندن، ایکینجی، اۆچۆنجۆ گؤرەولر بونا نیسبتلە ایکینجی، اۆچۆنجۆ درەجەدە اۇلدوغوندان، ریسالەیی نورون ماعنوی کیشیلیگینی (ساعید نورسییی) حاقلئ اۇلاراق بیر چشیت مهدی دییە آلغئلئیۇرلار.
… حاتتا بیر قئسئم أولیا، غایب ایلە ایلگیلی کرامتلریندە ریسالەیی نورون (نور ألچیسی ساعید نورسینین) تام اۇ آحیر زامانئن هیدایت أدیجیسی اۇلدوغو، اینجەلەمە وە یۇروملا، آنلاشئلئر دییۇرلار.
ایکی نۇقطادا قارئشئقلئق اۇلدوغوندان یۇروما ایحتیاج واردئر:
بیرینجیسی: … پەیغامبرین حالیفەسی اۇلما وە ایسلام بیرلیگی؛ حالقا، سیاستچیلرە وە اؤزللیکلە بو عاصئرداکی دۆشۆنجەلرە گؤرە بیرینجی گؤرەودن بین درەجە گنیش گؤرۆنۆیۇر. گرچی هر عاصئردا هیدایت أدیجی بیر نویع مهدی وە مۆجددید گلمیشتیر، آما هر بیری اۆچ گؤرەودن بیریسینی بیر یؤنۆیلە یاپتئغئ ایچین آحیر زامانئن بۆیۆک مهدیسی عونوانئنئ آلمامئشلاردئر.
ایکینجیسی: آحیر زامانئن اۇ بۆیۆک شاحصئنئن پەیغامبر عائیلەسیندن اۇلماسئدئر. آصلئندا بن حاضرتی عالینین ماعنوی أولادئ حۆکمۆندەییم. اۇندان حاقیقات درسینی آلدئم. موحاممدین (ع) عائیلەسی بیر ماعنادا حاقیقی نور شاگیردلرینی دە ایچینە آلدئغئندان، بن دە اۇ عائیلەدن سایئلابیلیریم.