بایئندئر: قورئانئن بۆیۆک بیر بؤلۆمۆ شیرکلە ایلگیلیدیر. بو قۇنودا سادەجە موحاممدی (ص) اویاران شو آیت اۆزریندە دۆشۆنسنیز، بیزە حاق وریرسینیز:
وَلَا يَصُدُّنَّكَ عَنْ آيَاتِ اللَّهِ بَعْدَ إِذْ أُنْزِلَتْ إِلَيْكَ وَادْعُ إِلَى رَبِّكَ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ﴿۸۷﴾ وَلَا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ لَهُ الْحُكْمُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ ﴿۸۸﴾ (سورة القصص)
سانا ایندیریلدیکتن سۇنرا ساقئن سنی آللاهئن آیتلریندن أنگللـەمەسینلر! سن راببینە چاغئر؛ آصلا مۆشریکلردن اۇلما. آللاە ایلە بیرلیکتە باشقا ایلاهئ یاردئما چاغئرما. اۇندان باشقا ایلاە یۇقتور. اۇنون دئشئندا هر شەی یۇق اۇلاجاقتئر. قارار یتکیسی اۇندادئر. حپینیز اۇنا دؤندۆرۆلەجکسینیز. (قاصاص سورەسی؛ 88-87)
بو تنبیە بیذذات نبیمیزە یاپئلدئغئنا گؤرە، بیزە حاق ورمەنیز گرکیر. مۆسلۆمانلار، بو قۇنودا بیربیرینی دائیما اویارمالئدئر.
آللاە تعالا، هیچبیر تۇپلومون گۆجۆنۆ بۇشونا قئرماز. شو آیتلر هر شەیی اۇرتایا قۇیویۇر:
فَلَوْلَا كَانَ مِنَ الْقُرُونِ مِنْ قَبْلِكُمْ أُولُو بَقِيَّةٍ يَنْهَوْنَ عَنِ الْفَسَادِ فِي الْأَرْضِ إِلَّا قَلِيلًا مِمَّنْ أَنْجَيْنَا مِنْهُمْ وَاتَّبَعَ الَّذِينَ ظَلَمُوا مَا أُتْرِفُوا فِيهِ وَكَانُوا مُجْرِمِينَ ﴿۱۱۶﴾ وَمَا كَانَ رَبُّكَ لِيُهْلِكَ الْقُرَى بِظُلْمٍ وَأَهْلُهَا مُصْلِحُونَ ﴿۱۱۷﴾ (سورة هود)
سیزدن اؤنجەکی دؤنملردە بیریکیملی ایشیلر، بؤلگەلریندەکی بۇزولمایا قارشئ چئقسالاردئ اۇلماز مئیدئ؟ قورتاردئغئمئز آز کیمسە دئشئندا بونو یاپان اۇلمادئ. یانلئش یاپانلار، شئمارتئلدئقلارئ شەیین آرقاسئندان آیرئلمادئ؛ سوچلولار حالینە گلدیلر. یۇقسا راببین، بۇزولمایا قارشئ قۇیان بیر حالقئ وارکن، یانلئش یاپئپ اۇ شهیرلرین گۆجۆنۆ قئراجاق دگیلدیر. (هود سورەسی؛ 117-116)
(10)
شهیدلرین ساواشماسئ
مۆرید: ساواشلارا قاتئلان شهید روحلارئ ایچین نە دیەجکسین؟ بونو دۆشمانلار بیلە قابول أدییۇر! شهیدلر اؤلمەدیگینە گؤرە، بو اۇلاماز مئ؟ آللاە تعالا شؤیلە بویورور:
وَلَا تَقُولُوا لِمَنْ يُقْتَلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَاتٌ بَلْ أَحْيَاءٌ … ﴿۱۵۴﴾ (سورة البقرة)
آللاە یۇلوندا اؤلدۆرۆلنلرە اؤلۆلر دەمەیین؛ اۇنلار دیریدیرلر… (باقارا سورەسی؛ 154)
بایئندئر: آیتین سۇنونو دا اۇقویالئم:
… بَلْ أَحْيَاءٌ وَلَكِنْ لَا تَشْعُرُونَ ﴿۱۵۴﴾ (سورة البقرة)
… اۇنلار دیریدیرلر، آما سیز آنلایامازسئنئز. (باقارا سورەسی؛ 154)
آللاە: “آنلایامازسئنئز،” دەدیگینە گؤرە، بو قۇنودا قۇنوشماق یانلئش اۇلور.
آللاە تعالا مۆسلۆمان اۇردولارئ، شهید روحلارئ ایلە دگیل؛ ملکلرلە دستکلەر. بدیر ساواشئندا اؤیلە اۇلموشتور:
وَلَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ بِبَدْرٍ وَأَنْتُمْ أَذِلَّةٌ فَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿۱۲۳﴾ إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنِينَ أَلَنْ يَكْفِيَكُمْ أَنْ يُمِدَّكُمْ رَبُّكُمْ بِثَلَاثَةِ آلَافٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُنْزَلِينَ ﴿۱۲۴﴾ بَلَى إِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا وَيَأْتُوكُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هَذَا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُمْ بِخَمْسَةِ آلَافٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُسَوِّمِينَ ﴿۱۲۵﴾ وَمَا جَعَلَهُ اللَّهُ إِلَّا بُشْرَى لَكُمْ وَلِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُكُمْ بِهِ وَمَا النَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ ﴿۱۲۶﴾ (سورة آل عمران)
123-سیز گۆونلیک ضاعافئنا دۆشمۆشکن بیلە آللاە بدیردە یاردئمئیلا سیزی، تام بیر ظافرە اولاشتئرمئشتئ. اؤیلەیسە آللاەتان چکینین. بلکی شۆکرەدرسینیز.
124-اۇ گۆن مۆمینلرە شؤیلە دییۇردون: “آللاهئن، گؤکتن اینن اۆچ بین ملکلە یاردئم أتمەسی سیزە یتمز می؟
125-یتر طابیعی. آما أگر صابرەدر وە ایی قۇرونورسانئز؛ اۇنلار دا آنی باسقئن یاپارلارسا راببینیز سیزە، اۇنلارئن پشلرینی بئراقمایان بش بین ملکلە دستک ورەجکتیر.
126-آللاە بو دستگی سادەجە، ظافر مۆژدەسی اۇلسون وە قالبلرینیز یاتئشسئن، دییە وریر. یۇقسا ظافر یالنئزجا آللاە قاتئندادئر؛ اۇ گۆچلۆدۆر، دۇغرو قارار وریر. (آلی عیمران سورەسی)
إِذْ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى الْمَلَائِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذِينَ آمَنُوا سَأُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ فَاضْرِبُوا فَوْقَ الْأَعْنَاقِ وَاضْرِبُوا مِنْهُمْ كُلَّ بَنَانٍ ﴿۱۲﴾ (سورة الأنفال)
راببین (صاحیبین)، اۇ گۆن ملکلرە شونو سؤیلۆیۇردو: “بن سیزینلە برابریم، سیز اینانانلارا دستک ورین. کندینی دۇغرولارا قاپاتانلارئن (کافیرلرین) یۆرکلرینە قۇرقو سالاجاغئم. بونلارئن بۇیونلارئنئن اۆستۆنە وە پارماق اوچلارئنا وورون.” (أنفال سورەسی؛ 12)
مۆرید: شهیدلر اؤلمەدیگینە گؤرە، نە یاپتئقلارئنئ بیلن اۇلماز مئ؟
بایئندئر: بیلگیمیز آللاە تعالانئن بیلدیردیگی قاداردئر. اۇ، شؤیلە دەمیشتیر:
وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْيَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ ﴿۱۶۹﴾ فَرِحِينَ بِمَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَيَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿۱۷۰﴾ يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَفَضْلٍ وَأَنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنِينَ ﴿۱۷۱﴾ (سورة آل عمران)
169-آللاە یۇلوندا اؤلدۆرۆلنلری ساقئن اؤلمۆش سانما. اۇنلار راببی (صاحیبی) قاتئندا دیریدیرلر. کندیلرینە رئزئق دا وریلیر.
170-آللاهئن اۇنلارا یاپتئغئ ایکرام ایلە موتلو اۇلورلار. هنۆز آرالارئنا قاتئلمامئش اۇلانلارا شو مۆژدەیی ورمک ایستەرلر: “اۇنلارئن اۆستۆندە نە بیر قۇرقو اۇلاجاق، نە دە اۆزۆلەجکلردیر.”
171-آللاهئن نیعمتینی وە ایکرامئنئ، آللاهئن مۆمینلرین اؤدۆللرینی آزالتمایاجاغئنئ دا مۆژدەلەمک ایستەرلر. (آلی عیمران سورەسی)
شهیدلرین حایاتئ ایلە ایلگیلی بیلگیلریمیز بوندان عیبارتتیر. بونون دئشئندا سؤیلنن هر شەی حایال اۆرۆنۆدۆر.
(11)
گؤرۆنمز أرنلر
مۆرید: سن شیمدیک اۇلان اۆچلر، یدیلر، قئرقلار، قوطوبلار وە غاوثلارئ دا مئ قابول أتمییۇرسون؟ بیلمز میسین کی، ولیلرین اۆستۆن واصئفلئ اۇلانلارئنا أوتاد (دیرکلر) دەنیر. اۇنلارئن اۆستۆندە رواسی (داغلار) واردئر. بیر فلاکت زامانئندا قوللار أوتادا یؤنلیر، أوتاد دا رواسییە یؤنلیر. رواسییی قوطوب ایدارە أدر.
قوطوبتان سۇنرا گلن ایکی کیشییە ایمامان دەنیر. بونلاردان بیرینە ایمامئ یمین، دیگرینە ایمامئ یسار آدئ وریلیر. ایمامئ یمین قوطبون حۆکۆملرینە، ایمامئ یسار دا حاقیقاتینە ماظهاردئر. قوطاب اؤلۆنجە، یرینی ایمامئ یسار آلئر. قوطوب ایلە ایکی ایمام، اۆچلری اۇلوشتورور.
قوطوب، أن بۆیۆک ولیدیر. أرنلرین باشئ وە آللاهئن ایذنییلە کائیناتتا تاصارروف صاحیبیدیر.
“غاوث”: داردا قالئندئغئندا سئغئنئلان وە یاردئم ایستنیلن قوطوبتور. داردا قالان صوفیلر: “یتیش، یا غاوث!” دییە قوطبا سئغئنئرلار. غاوث، یاردئم ایستەینە ألینی اوزاتئر. عابدولقادیر گەیلانی، غاوثئ آعظام لاقابئیلا اۆنلۆدۆر.
آنجاق بۆتۆن بو سئغئنما وە یاردئم ایستکلری، گؤرۆنۆردە غاوثتان ایسە دە، آصلئندا آللاەتاندئر. چۆنکۆ عالمدە تک یتکیلی آللاە تعالادئر. اۇندان باشقا فاعیلی موطلاق یۇقتور. غاوث اۇلاراق بیلیننلر، أسما وە صئفاتئ ایلاهی ماظهارئدئرلار.
بونلاردان باشقا، سایئلارئ بیر ریوایتتە سکیز، دیگر بیر ریوایتتە قئرق اۇلان نۆجبا ایلە سایئلارئ اۇن یا دا اۆچ یۆز اۇلان نوقبا دەنیلن وە اینسانلارئن ایچ دۆنیالارئندان حابردار اۇلان شاحصیەتلر واردئر.
گنل اۇلاراق ریجالۆل-غایب وە غایب أرنلری اۇلاراق آنئلان بو حاق دۇستلارئنئن ماقامئ بۇش قالماز. اؤلنین یرینە سئرایلا کندیسیندن سۇنراکی یۆکسلتیلیر.
