اؤن سؤز
بسم اللە الرحمن الرحیم
(اییلیگی سۇنسوز، ایکرامئ بۇل آللاهئن آدئیلا)
الحمد للە رب العلمین و الصلاة و السلام علی رسولنا محمد و علی آلە و صحبە اجمعین
هر شەیی گۆزل یاپماق، وارلئقلارئن صاحیبی اۇلان آللاها ماحصوصتور. بۆتۆن دستگیمیز وە أسنلیک دیلکلریمیز، ألچیمیز موحاممدە، عائیلەسینە وە اۇنون یۇلوندا گیدنلرەدیر.
بیر گۆن بانا، بیر شەیح أفندی وە أطرافئندا یر آلان حۇجالارئن باعضئ گؤرۆشلری سۇرولدو؛ یانلئش بولدوم. اۇنلاردان بیرینە دەدیم کی: “سیزین بانا اولاشان گؤرۆشلرینیزدە یانلئشلئقلار گؤرۆیۇروم؛ بیر آرایا گلەلیم دە بونلارئ بانا ایضاح أدین.”
اۇ دا قۇنویو کندیلرینە یازئلئ اۇلاراق ایلتمەمی وە یاپاجاقلارئ بیر حاضئرلئقتان سۇنرا گؤرۆشمەمیزین اویغون اۇلاجاغئنئ سؤیلەدی. بونون اۆزرینە اۇنلارا بیر یازئ گؤندردیم. آلتئ آی سۇنرا، شەیح أفندی وە طاریقاتئن ایلری گلن حۇجالارئ ایلە اوزون بیر گؤرۆشمە یاپتئق. اۇ گؤرۆشمەیی کۆچۆک عیلاوەلرلە یازئلئ حالە گتیردیم. بو یازئ بۆیۆک بیر ایلگی گؤردۆ، چۇغالتئلدئ وە ألدن ألە دۇلاشتئ. باعضئ درگی وە گازەتەلر بو یازئمئزئ قئسمن وەیا تۆمۆیلە باستئلار. تۆرکیەدە وە آوروپادا کیتابچئق اۇلاراق یایئملایانلار دا اۇلدو.
ألینیزدەکی کیتاب، یوقارئداکی گؤرۆشمەنین یانئندا باشقا شەیحلرلە یاپتئغئمئز گؤرۆشمەلر وەیا اۇنلاردان بیزە اولاشان سؤیلملرە وردیگیمیز جوابلاردان اۇلوشماقتادئر. کیتابتا بیردن فاضلا شەیحە یر وریلدیگیندن، شەیح أفندی ایفادەسی ایلە قاصدەدیلنین کیم اۇلدوغونو اؤگرنمک ایچین، دیپنۇتلارا باقماق گرکیر.
ایکینجی باسقئیا، مۆسلۆمانلارئ باتئران شیرک بؤلۆمۆنە، 2-نجی عابدولحامیدین عولما ایلە ایلگیلی باعضئ تثبیتلری وە عۇثمانلئ دەولتینین بیرینجی دۆنیا ساواشئنا گیرمە قارارئ ایلە ایلگیلی بلگەلردە یر آلان بیر قئسئم ایفادەلر أکلنمیشتیر.
اۆچۆنجۆ باسقئ دا گؤزدن گچیریلمیش، کیتابئن سۇنوندا یر آلان “مدرسە أگیتیمی” بؤلۆمۆ ینیدن یازئلمئش، آنجاق آلتئنجئ باسقئدان ایعتیبارن بو بؤلۆم چئقارئلمئشتئر.
دؤردۆنجۆ باسقئیا ینی بیر شەی أکلنمەمیشتیر.
بشینجی باسقئ بۆیۆک اؤلچۆدە گؤزدن گچیریلمیش، ایچیندە “مشیئت” کلیمەسی گچن آیتلرە، داحا اؤنجە ایرادە آنلامئ وریلمیشکن بو دفعا “ایجاد = بیر شەیی وار أتمە” آنلامئ وریلمیش وە آیرئجا آیتلرین عارابچا متینلری عیلاوە أدیلمیشتیر.
آلتئنجئ باسقئدا آیتلرین مئاللری گؤزدن گچیریلمیش، طاریقات وە تاصاووفلا ایلگیلی اۇلمایان بؤلۆملر چئقارئلمئش وە باعضئ کۆچۆک دۆزلتمەلر یاپئلمئشتئر.
یدینجی باسقئ دا گؤزدن گچیریلمیش، “اۇغوزحان تۆرکۆن” اویارئلارئ دیققاتە آلئناراق “هر مۆسلۆمان أولیادئر” بؤلۆمۆ ایلە “کرامت” بؤلۆمۆ ینیدن یازئلمئشتئر. کندیلرینە تشککۆر أدریم.
شەیحلرین سؤزلری “شەیح أفندی”، دیگرلرینینکی “مۆرید”، جوابلار دا “بایئندئر” باشلئغئ ایلە وریلمیشتیر.
بیرینجی باسقئ “قورئان ائشئغئندا طاریقاتچئلئق” آدئیلا چئقمئشتئ. بو آد، کیتابئن ایچریگینی تام یانسئتمادئغئندان ایکینجی باسقئدان ایعتیبارن “قورئان ائشئغئندا طاریقاتچئلئغا باقئش” دییە دگیشتیریلمیشتیر.
بو کیتابتا، قورئانا وە سۆننتە آچئقچا آیقئرئ گؤردۆگۆمۆز حوصوصلار یر آلمئشتئر. بیر حۇجایا ماعنوی ماقاملار تانئیئپ اۇنو آللاە ایلە اینسان آراسئنا قۇیان وە اۇنا باغلانمایا چاغئرانلارئن آللاهئ گری سئرایا قۇیدوقلارئ آچئقتئر. آللاە بونو آصلا قابول أتمز.
بۆتۆن غایرتیمیز، دیققاتلری قورئانا وە حیکمتە چکمکتیر. هر شەیە راغمن حاطالارئمئز اۇلابیلیر. اۇنلارئ گؤسترن اۇلورسا، دۆزلتەجگیمیزە وە بیلیمسل اؤلچۆلرە اویغون تنقیدلری سۇنراکی باسقئلارا قۇیاجاغئمئزا سؤز ورییۇروز.
جننتە گیدن یۇل آچئقتئر، جهننمە گیدن یۇل دا آچئقتئر. آللاهئن تانئدئغئ جهننمە گیتمە حۆرریەتی أنگللنەمز. بیزیم یاپتئغئمئز سادەجە دویغولارئنئن أسیری اۇلمادان عاقلئنئ چالئشتئرانلارئ قورئان ایلە اویارماقتئر.
یۆجە راببیمدن باشارئ نیاز أدریم.
پرۇف. دۇک. عابدولعازیز بایئندئر
(1)
تاصاووف
مۆرید: هر شەیدن اؤنجە شونو اؤگرنەلیم. سن تاصاووفو قابول أدییۇر موسون، أتمییۇر موسون؟
بایئندئر: سیزجە تاصاووف نەدیر؟
مۆرید: بیزیم تاصاووف آنلایئشئمئزئ سانا اۇقویایئم. ایمام راببانی حاضرتلری، “مکتوباتئندا” شؤیلە بویورور:
« شونو بیل کی، شریعاتین اۆچ بؤلۆمۆ واردئر؛ عیلیم، عامل وە ایحلاص. بو اۆچ بؤلۆمۆن حپسی گرچکلشمەدیکچە، شریعات گرچکلشمز. شریعات گرچکلشتی می، آللاە تعالانئن رئضاسئ قازانئلمئش اۇلور. بو رئضا، دۆنیا وە آحیرت موتلولوقلارئنئن تامامئندان اۆستۆندۆر:
… وَرِضْوَانٌ مِنَ اللَّهِ أَكْبَرُ … ﴿۷۲﴾ (سورة التوبة)
حپسیندن اؤنملیسی، آللاهئن بیر تک رئضاسئدئر. (تەوبە سورەسی؛ 72)
شریعات، دۆنیا وە آحیرتین تۆم موتلولوقلارئنئ گارانتیلەمیشتیر. شریعاتئن اؤتەسیندە ایحتیاج قارشئلایاجاق بیر ایستک قالماز.
طاریقات وە حاقیقات کی، صوفیلر بونلارلا اؤنە چئقمئشلاردئر؛ اۆچۆنجۆ بؤلۆمۆ اۇلوشتوران ایحلاصئ اۇلغونلاشتئرما حوصوصوندا شریعاتئن أمریندەدیرلر. بو ایکی شەیدن هر بیرینین غایەسی، شریعاتئ مۆکممللشتیرمکتیر. شریعاتئن اؤتەسیندە بیر شەی یۇقتور. »
بایئندئر: آما یاپتئقلارئنئز بونا اویمویۇر!
مۆرید: بیزیم اۇنا آیقئرئ بیر شەییمیز اۇلماز.
بایئندئر: قورئانئن آچئق ایفادەلرینە آیقئرئ شەیلر یاپئیۇرسونوز! بیز اۇنلارا قارشئ چئقئیۇروز. یۇقسا آللاها حساب ورەمەییز.
