ایسلام قاردشلیگینین اؤنمی
قورئان، اؤزۆ ایعتیبارییلە تەوحید وە واحدتتن باحثەتمکتەدیر. آللاە تعالانئن بیرلیگی ماعناسئنا گلن “تەوحید“؛ “تک ایلاە” آنلایئشئدئر. بونو قاورامئش اۇلان هر مۆسلۆمانئن بیلینچلنمەسی گرکن بیر حوصوص داحا واردئر کی، اۇ دا “تک اۆممت” آلغئسئدئر. “واحدت” دەدیگیمیز بو اۇلغو، دینیمیزین اۇلمازسا اۇلمازلارئنداندئر. شؤیلە کی “اۆممتین بیرلیگی“، اۇنا منسوب اۇلانلارئن آصلا فارقلئ بیر شکیلدە داورانئش سرگیلەمەمەسی گرکن بیر مەوضوعدور.
بو آنلامدا أگر کی “واحدت” قۇنوسوندا بیر سئقئنتئ اۇلوشموشسا، دەمک کی “تەوحید” تاصاووروندا بیر پرۇبلم واردئر.
چۆنکۆ آنجاق تک ایلاها ایمان أدەبیلنلر، تک اۆممت اۇلابیلیرلر. وە یالنئزجا بو شکیلدە قاردشلیک نیعمتینە ماظهار اۇلما لۆطفونو ألدە أدەبیلیرلر. اؤیلە یا، بونون باشقا بیر یۇلو یۇقتور.
دین قاردشلیگی حاقیقاتن اۆممت اۇلابیلمەنین أن اؤنملی گرکلیلیکلریندن بیریدیر. بؤیلە بیر قاورامئن قارشئلئغئ گۆچلندیریلیپ حارەکت أدیلدیکچە، دۇغال اۇلاراق تۆم بؤلۆنمەلر سۇنا أرەجکتیر. یاعنی اۆممتە هیچبیر نیفاق أتکی أدەمەیەجک وە هیچبیر فساد ضارار ورەمەیەجکتیر. اۇ حالدە بو چاغرئیا قولاق ورمەنین زامانئ دگیلدیر دە نەدیر؟
سوریەلی بیر مۆلتجی قاردشیمیزین آیاغئنا بیر قادئن گازەتەجی طارافئندان چلمە تاقئلئپ، اۇغلو ایلە بیرلیکتە یرە دۆشۆرۆلدۆگۆنۆ حاطئرلئیۇرسونوز دگیل می؟ آصلئندا اۇ حارەکت اؤزلدە اۇ مۆمینە، گنلدە ایسە تۆم مۆسلۆمانلارا یاعنی اۆممتە یاپئلمئشتئر. ماجاریستاندا اۇلان بو اۇلایدان أسینلنەرک یازدئغئمئز بو شیعیریمیزلە، آنلاتماق ایستەدیگیمیزی وورغولامایا چالئشالئم؛
أی آیاغئنا چلمە تاقئلمئش اۆممت!
قالق! أی آیاغئنا حپ چلمە تاقئلمئش اۆممت،
دۇغرول آرتئق نە اۇلور، بو ذیللتە وداع أت!
اینسانلئغئن اوتانماز، شو چیرکف یۆز قاراسئ،
أتمەسین سنی ساقئن، کندینە ماسقاراسئ!
اۇ کیم کی سنین گیبی ییگیدە سالدئرئیۇر،
اۇ نەیمیش کی سۇیونا بؤیلە أل قالدئرئیۇر!
اۇیسا سوچ اۇنون دگیل، پاسیف مۆسلۆمانلارئن،
یۇقسا اونوتولور مو عیززت دۇلو آنلارئن!
نە حالە گلدین بؤیلە، نەدیر بو سفالتین،
اؤدنمەدی می آرتئق سؤیلە اۇ کفالتین!
سارمئش دؤرت بیر یانئنئ، حائین گؤزلۆ چئیانلار،
گنجەجیک ییگیتلرین جانلارئنا قئیانلار!
ترؤرۆن بین چشیدی اۆزرینە گلییۇر،
نە وار کی اۇ زئرهئنئ، تفریقالار دلییۇر!
اۇ حالدە اویاناراق گؤر بۆتۆن اۇیونلارئ،
بئراق آرتئق گؤز یوموپ سایمایئ قۇیونلارئ!
سن کی قاهرامانلئقتا، نام یاپمئش بیر میللتسین،
شرفلی گؤرەوینی تام یاپمئش بیر میللتسین!
حایدی آسلانئم کۆکرە، سالدئر حاق جئداسئیلا،
اؤیلە بیر حایقئر کی سن، ساوولون نیداسئیلا!
موصطافا آلتئناۇق
مۆسلۆمانلار اۇلاراق یاپمئش اۇلدوغوموز حاطالارئمئزئن بدلینی، داحا نە قادار ماظلومون اؤدەمەسینی بکلییۇروز. پکی، نە می یاپاجاغئز؟ چۇق باسیط؛ “بیربیریمیزلە آیتلردە بلیرتیلدیگی گیبی قاردش اۇلاجاغئز!”
