بەینیم داغئنئق ماسا میثالی…
بیرچۇق دۇسیا آچئلمئش، بیرچۇق قۇنو گؤزۆمۆن اؤنۆنە قۇنولموش، بۆتۆن أوراقلار ایمضا بکلییۇر، هر بیریسی بیربیریندن اؤنملی، هر بیرینە آیرئ آیرئ زامان وریپ اۇقومالئ وە صایفالار دۇلوسو جواب یازمالئیئم…
دۆنیانئن قان گؤلۆنە دؤندۆگۆ، یاورولارئن بئراقئن یارئنلارئنئن، حایاللرینین بیلە تۇپراغا گؤمۆلدۆگۆ، هرکسین بیربیرینە پۇتانسیەل سوچلو اۇلاراق باقتئغئ، هر باقئلان یردە ساواشئن آجئ سۇنوچلارئنئن گؤرۆلدۆگۆ، بینلرجە چۇجوق قایئبلارئنئن اۇلوپ، اینسان تیجارتلرینین یاپئلدئغئ، هر یرین آچئق هاوا تئمارحانەسینە دؤندۆگۆ بیر اۇرتامدا حانگی گۆزللیکتن، حانگی گلەجکتن، حانگی پرۇژەدن، حانگی اوموت دۇلو یاشامدان باحثەدەبیلیر کی؟
بیلگییە هیچ أمک وریلمەدن یالان یانلئش دەنمەدن چۇق چابوق اولاشئلدئغئ، کندیسی گیبی دۆشۆنمەینین، کندی گیریپ چئقتئغئ یرلرە گیرمەینین، کندی تاعقیب أتتیگی حۇجالارئنئ تاعقیب أتمەینین، کندی تاصویب أتتیگی کیتابلارئ اۇقومایانئن، تۇپلانتئلارئنا درگیلرینە گازەتەلرینە آبۇنە اۇلمایانئن آردئ آرقاسئ کسیلمەین ایفتیرالارئن آتئلدئغئ، وردیکلری بیلگیلرە؛ “دۇغرو، سن حاقلئسئن” دەنیلدیگی حالدە دۇغرولارئن اۆزەرینین قاپاتئلدئغئ وە دگرسیزلشتیریلدیگی حانگی عیلیم اۇرتامئندان باحثەدیلەبیلیر کی؟
قایبەتمە قۇرقولارئنئن چۇق اۇلدوغو، هر اۇقویان یازان وە گؤرنین اۇقوماماق یازماماق داحی گؤرمەمک ایچین گؤزۆنۆ چەویردیگی، حاقسئزلئقلارئن بئراقئن دیز بۇیونو، بۇیونلاردان آشئلدئغئ، حاق ایلە باطئلئن قارئشتئغئ، عیلیم دۆنیاسئنا حورافەلرین حاکیم اۇلدوغو، رچەتەلرین سولارا ائسلاتئلئپ ایچیلەرک (!) حاستالئغئندان قورتولاجاغئنا اینانئلدئغئ، آللاە رسولۆنۆن دە بیزیم گیبی بیر بشر اۇلدوغو اونوتولوپ، اۇندان مدد اومولدوغو، یاپئلان صالاوات ایلە شیفایا أرەجگی دۆشۆنجەسینین اۇلوشتوغو بیر اۇرتامدان حانگی دیندن، بیلیمدن باحثەدیلەبیلیر کی؟
عائیلەلردە نە حوضورون نە دە سۆکونون اۇلدوغو، نەرەدەیسە بۆتۆن مدیانئن اۇرتاق اۇلوپ بیر اینسانلئغئن گلەجگینی اۇرتادان قالدئرماق ایچین حپ برابر دیزیسییلە، رکلامئیلا، أولندیرمە پرۇگراملارئیلا عائیلە مفهومونون اۇرتادان قالدئرئلدئغئ، هر یردە؛ “گل بنیملە اۇل!” سارغئدئنئن وریلدیگی، یۇلوندا گیتمەین دوروملار ایچین بۆیۆجۆلرین قاپئلارئنئن چالئندئغئ بیر اۇرتامدا حانگی آحلاقتان، حانگی أدبتن باحثەدیلەبیلیر کی؟
مۆسلۆمان اۇلمانئن بو قادار اوجوز اۇلدوغو، آللاها گۆونیلمەدن تسلیم اۇلونمایاجاغئ، تسلیم اۇلامایانلارئن آللاهئن بۆتۆن أمیرلرینی یاپماماق ایچین ماعذرتلر بولاجاغئ، سۇن کیتاب حالینە گتیریلمیش کیتابئنئ آللاە آچئق وە آنلاشئلئر کیتاب اۇلدوغونو سؤیلەدیگی حالدە آنلاماماق ایچین بیرچۇق عیلیم اۇقونماسئنئن شارط اۇلدوغونون دۆشۆنۆلدۆگۆ، کیتاب یۆکلۆ مرکبلر دورومونون یاشانئلدئغئ، آللاهئن جننتینین آحئر ظاننەدنلرین چۇق اۇلدوغو، قورئانئ کریم اۇقومالارئندان آنلادئقلارئنئ سؤیلەینلرینین تجرید أدیلدیگی بیر تۇپلومدا حانگی عیززت وە شرفتن باحثەدیلەبیلیر کی؟
عاقئللار دومورا مئ اوغراتئلدئ آللاهئم!
آرتئق نە گؤرن گؤزلر نە دویان قولاقلار نە دە قۇنوشان دوداقلار قالدئ. هرکس بیربیریندن قۇرقار دوروما گلدی.
حانی بیزیم سؤزۆ اۇلانا ورەجک قولاغئمئز، قولاغئ اۇلانا ورەجک سؤزۆمۆز اۇلاجاقتئ؟
حانی بیزیم ایچیمیزی وە دئشئمئزئ چۇق ایی بیلن، بیزی نیەتلریمیزدن بیلە حسابا چکەجکتی؟
حانی ذررە اییلیک وە کؤتۆلۆک یاپساق، قارشئلئغئنئ هم بو دۆنیادا هم دە آحیرتتە گؤرەجکتیک؟
حانی ناسئل یاشارساق اؤیلە اؤلەجک، اؤیلە دیریلەجک وە اؤیلەجە حاشرۇلوناجاقتئق؟
حانی کندیمیز ایچین ایستەدیگیمیزی قاردشلریمیز ایچین دە ایستەیەجکتیک؟
حانی بیزلر أدبسیزدن بیلە فایدالانئپ، اۇندان أدبی اؤگرنەجکتیک؟
حانی بیزلر أزلدن بری حۆردۆک وە حۆر یاشایاجاقتئق؟
حانی حانگی چئلغئن بیزە زینجیر ووراجاقتئ شاشئراجاقتئق؟
حانی کۆکرەمیش سل گیبییدیک، بندیمیزی ساغمایاجاق وە تاشاجاقتئق؟
حانی بیزلرچالئشقاندئق، دۇغرویدوق، بۆیۆکلریمیزی سایاجاق، کۆچۆکلریمیزی قۇرویاجاقتئر؟
حانی یاپتئغئمئز ایش مزار دۆزلتمک بیلە اۇلسا، تام وە دۆزگۆن یاپاجاقتئق.
مدەنیەت دەدیگین تک دیشی قالمئش جاناوار!
ایشتە ایشلری دینیمیز گیبی، دینلری ایشلریمیز گیبی بیر اۇلان بیر باتئ مدەنیەتی…
اوغرونا اؤلۆنن باتئ؛ تک کندی دیشی ایلە بۆتۆن مدەنیەتلری یەییپ بیتیرمکتە وە بیزلر دە حالا آغئزلاردا سالیالار ایلە تاعقیب أتمە غایرتی ایچیندە تاقلید أتمکتن گری قالمایالئم دیەرک بیربیرینی تۆکتمە غایرتیندە اۇلان زاواللئ دیشسیزلریز.
داحا نە دیەلیم کی؟ نەیی توتسام ألیمدە قالئیۇر.
کیم راحمانئن ذیکرینی (قورئانئ) بولانئق گؤرۆرسە، باشئنا بیر شەیطان سارارئز؛ اۇ، اۇنونلا برابر اۇلور. شەیطانلار بو گیبیلری یۇلدان چەویریرلر. آما بونلار دۇغرو یۇلدا اۇلدوقلارئنئ سانئرلار. حوضوروموزا گلینجە شؤیلە دیەجکتیر: “کشکە بنیملە سنین آراندا دۇغو ایلە باتئ قادار بیر مسافە اۇلسایدئ! نە کؤتۆ آرقاداشمئشسئن!” پیشمانلئغئن بوگۆن سیزە بیر یارارئ اۇلمایاجاقتئر، چۆنکی یانلئش یاپتئنئز. بو عاذابئ بیرلیکتە چکەجکسینیز. ساغئرا ایشیتتیرەبیلیر، کؤر اۇلانا یۇل گؤسترەبیلیر میسینیز؟ آچئق بیر ساپئقلئق ایچیندە اۇلان دا بونلار گیبیدیر.” (زوحروف سورەسی؛ 40-36)