(40)
کارنە
أَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ آنَاءَ اللَّيْلِ سَاجِدًا وَقَائِمًا يَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَيَرْجُو رَحْمَةَ رَبِّهِ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُولُو الْأَلْبَابِ ﴿۹﴾ (سورة الزمر)
بؤیلە بیری ایلە آحیرت ایچین حاضئرلئق یاپماق وە راببینین ایکرامئنئ اومابیلمک ایچین گجە واقیتلریندە سجدە أدن وە قئیامدا بولونان کیشی عاینئ اۇلور مو؟ دە کی: “بیلنلە بیلمەین بیر میدیر؟” بونو آنجاق، ساغلام دوروشلو اۇلانلار آنلارلار. (زۆمر سورەسی؛ 9)
عیلیم طالبی ایچین یۇلا چئقان کیمسە دؤنۆنجەیە قادار آللاە یۇلوندادئر. (تیرمیذی)
دگرلی گنچلر،
اییسییلە کؤتۆسۆیلە بیر أگیتیم اؤگرتیم دؤنمینین داحا سۇنونا گلدیک. بو دؤنمدە اؤگرتمنلرینیزدن پک چۇق ینی بیلگی اؤگرندینیز، پک چۇق سئناوا گیردینیز. کیمی زامان یۆکسک، کیمی زامان دۆشۆک نۇتلار آلدئنئز. نیهایتیندە کارنە زامانئ گلدی چاتتئ. آرتئق چالئشمالارئنئزئن قارشئلئغئنئ گؤرمە زامانئ. شیمدی باعضئلارئنئز سەوینەجک، باعضئلارئنئزسا اۆزۆلەجک. آما بیلییۇرسونوز بیر دە ایکینجی دؤنم وار. بوگۆن سەویننلر، ایکینجی دؤنمدە دە عاینئ باشارئیئ یاقالاماق ایچین چالئشمایئ ایهمال أدرلرسە یارئن اۆزۆلەبیلیرلر. بوگۆن اۆزۆلنلر دە کندیلرینی دۆزلتیپ چالئشمایا باشلارلارسا یارئن سەوینەبیلیرلر. گؤرۆیۇرسونوز همن هر شەی سیزە باغلئ.
آصلئندا بوگۆن آلدئغئنئز سۇنوچلار، بیر دؤنم بۇیونجا یاپتئغئنئز سچیملرین اۆرۆنۆ. بو یۆزدن ألدە أتتیگینیز سۇنوچلارا دیققاتلیجە باقئن وە ممنون اۇلمادئغئنئز سۇنوچلارئ دگیشتیرەبیلەجک بیر ایکینجی دؤنمینیز اۇلدوغو ایچین شۆکرەدین. شۆکرەتمەنین، بیر اییلیگین قارشئلئغئندا گرکنی یاپماق اۇلدوغونو داحا اؤنجە سیزلرە سؤیلەمیشتیک. یاعنی ایکینجی دؤنمدە درسلرینیزە چالئشئپ اۆزرینیزە دۆشن گؤرەولری یاپاراق شۆکرەتمیش اۇلورسونوز.
دگرلی گنچلر،
قۇنوشمامئزئن باشئندا اۇقودوغوموز حادیثی شریفتە:
“عیلیم طالبی ایچین یۇلا چئقان کیمسە دؤنۆنجەیە قادار آللاە یۇلوندادئر.” دەنمکتەدیر.
بورادا “طالب” کلیمەسینە دیققاتلری چکمک ایستییۇروز. أسکیدن “اؤگرنجی” یرینە “طالبە” دەنیردی. طالبە دەمک، طالب أدن یاعنی ایستەین کیشی دەمکتیر. اۇقولا گلن کیشی، اؤگرنمەیی طالب أدییۇر دەمکتیر. بو یۆزدن اۇنا طالبە دەنیر. أگر اۇقولا اؤگرنمەیی ایستەیەرک گلییۇر وە بونون گرگینی یرینە گتیرییۇرسانئز، حادیثی شریفتە بلیرتیلن عیلیم طالبی ایچین یۇلا چئقان کیمسە سیزسینیز دەمکتیر. اۇقولا بونون بیلینجیندە اۇلاراق گلیر، بو طالبلە چالئشئر وە اؤگرنیرسنیز، سیز دە أولرینیزە دؤنۆنجەیە قادار آللاە یۇلوندا اۇلورسونوز. نە بۆیۆک مۆژدە، دگیل می؟!
دگرلی گنچلر،
دۆنیاداکی حایاتئمئز دا آصلئندا بیر ایمتیحان سۆرجیدیر. بو حایاتتا یاپتئقلارئمئزئن قارشئلئغئنئ، ایلک دؤنمین سۇنوندا آلدئغئمئز کارنەلر گیبی، آحیرت حایاتئندا آلاجاغئز؛ فاقاط اۇ زامان، اؤنجەکی حایاتئمئزا گری دؤنۆپ شونلارئ دۆزلتەلیم دەمە شانسئمئز اۇلمایاجاق. اۇقولدا نۇتلارئنئزئ سئناودان سئناوا دۆزلتمە شانسئنئز اۇلور. گرچک حایاتتا ایسە هر آن ایمتیحانا تابیع توتولوروز وە هر آن یانلئشئمئزدان دؤنمە، کندیمیزی دۆزلتمە یاعنی تەوبە أتمە ایمکانئمئز واردئر. عؤمرۆمۆز بۇیونجا دۆزلتمە ایمکانلارئمئزئ بو حایاتتا قوللانمادئیساق، آحیرت حایاتئندا یاعنی کارنە آلئندئقتان سۇنرا دۆزلتمە ایمکانئمئز اۇلماماسئ نۇرمالدیر. قورئانئ کریمدە دۆنیا حایاتئنداکی ایمکانلارئنئ ایی قوللانمایان کیشیلرین دورومو بیزە فارقلئ آیتلردە حابر وریلیر.
فجر سورەسی؛ 24-نجۆ آیتتە اۇنلارئن: “آە! کشکە حایاتئم ایچین اؤنجەدن بیر شەیلر یاپسایدئم.” دیەجکلری؛ أنعام سورەسی؛ 27-نجی آیتتە: “آە! کشکە گری گؤندریلسک دە راببیمیزین آیتلری قارشئسئندا بیر داحا یالان یانلئش شەیلرە سارئلماساق وە بیز دە اینانئپ گۆوننلردن (مۆمینلردن) اۇلساق.” دیەجکلری بیلدیریلیر.
دگرلی گنچلر،
قۇنوشمامئزئن باشئندا اۇقودوغوموز آیتین اؤنجەسیندە دە شؤیلە بیر اینسان تیپیندن باحثەدیلیر. باشئ سئقئشئنجا دؤنۆپ راببینە یالوارئر. سۇنرا آللاە، اییلیک یاپاراق اۇنا بیر فئرصات ورسە داحا اؤنجە یالواردئغئنئ اونوتور وە نانکؤرلۆک أدر. ایشتە بؤیلە اینسانلارئن آحیرت ایچین حاضئرلئق یاپماق وە راببینین ایکرامئنئ اومابیلمک ایچین گجە واقیتلریندە سجدە أدن وە قئیامدا بولونان کیشی ایلە بیر اۇلمایاجاغئ بلیرتیلمیشتیر. یاعنی، ایمتیحانئ قازانماق ایچین چالئشانلا چالئشمایان بیر اۇلماز. یوقارئداکی آیتلردە سؤزۆ أدیلن پیشمان اۇلموش کیشیلردن اۇلماماق ایچین، بو دۆنیادا ألیمیزدن گلدیگی قادار چالئشمالئیئز. حایاتئمئزدا قارشئلاشتئغئمئز هر اۇلای اۆزریندە اینجە اینجە دۆشۆنۆپ: “آللاە بؤیلە بیر دورومدا ناسئل داورانمامئ ایستەر؟” سۇروسونون جوابئنا گؤرە داورانالئم کی آحیرتتەکی کارنەمیز دە یۆزۆمۆزۆ گۆلدۆرسۆن.
اومولور کی بؤیلەجە قورتولوشا أرنلردن اۇلوروز.
