بن کیمیم؟
نەرەدن گلییۇروم؟
نەرەیە گیدییۇروم؟
نیچین گلدیم؟
بو سۇرولارئن تک دۇغرو جوابئ ایلاهی دیندە مەوجودتور. اۇ زامان دیەبیلیریز کی، دین اینسان ایچین أن بۆیۆک ایحتیاجتئر.
دین: هر نە اۇلورسا اۇلسون کیشینین أن یۆکسک اۇتۇریتەیە بۇیون أگدیگی، اویولماسئنئن قابول أتتیگی؛ حایاتئندا قانون، قائیدە وە سئنئرلارئ ایلە باغلئ بولوندوغو؛ اۇ بۆیۆک گۆجە ایطاعات أتمەدە بۆیۆکلۆک، مۆکافات وە درەجەلرلە ایلرلەمە اومدوغو، عیصیان حالیندە دە ذیللت، آشاغئلئق وە کؤتۆ سۇنوچتان قۇرقتوغو بیر حایات نیظامئدئر.
حایاتئن هر آلانئنا مۆداحالە أدن، سۇنوجوندا هم بو دۆنیادا، هم دە آحیرتتە موتلو أدن یا دا موتسوز أدن بیر سیستمدیر.
بو حایاتئن تک گرچگینی بیلیپ قابول أدنلر، کلیمەیی شهادتی گتیرن کیشیلر، مۆسلۆمان عائیلەسینین بیر فردی اۇلموشتور. بوندان سۇنراسئ صامیمیەتلە آللاها باغلانماقتئر. صامیمیەتلە آللاها باغلانئپ سایغئلئ اۇلانلارا ایی ایلە کؤتۆیۆ آیئرت أدەبیلەجک بیر آنلایئش وریلیر. ایلگیلی آیت شو شکیلدەدیر:
أگر آللاها قارشئ سایغئلئ اۇلور وە ساقئنئرسانئز، اۇ سیزە ایییی کؤتۆدن آیئرت أدەجک بیر آنلایئش وریر. کؤتۆلۆکلرینیزی اؤرتر وە سیزی باغئشلار. آللاە بۆیۆک لۆطوف صاحیبیدیر. (أنفال سورەسی؛ 29)
مۆمین سورەسینین 40-نجئ آیتیندە دە حاق تعالا جزالاندئرما یا دا مۆکافات ورمەدە تاعقیب أدەجگی متۇدو بلیرتمیشتیر:
کیم بیر کؤتۆلۆک ایشلەرسە سادەجە اۇ قادار جزالاندئرئر. آما مۆمین اۇلاراق ایستەر أرکک، ایستەر قادئن؛ کیم ماقبول وە گۆزل بیر ایش یاپارسا ایشتە اۇنلار جننتە گیرر وە اۇرادا حسابسئز نیعمتلرە نائیل اۇلورلار. (مۆمین سورەسی؛ 40)
آصحاب: “أن فاضلا حانگی حال وە داورانئشئمئز، حانگی سؤزۆمۆز جننتە گیرمەیە سبب اۇلاجاقتئر؟” دییە سۇردو.
پەیغامبر أفندیمیز: ” آللاها قارشئ سایغئ (تاقوا) وە گۆزل آحلاق…” جوابئنئ وردی.
گۆزل آحلاق
اینسانلارلا ایی گچینمک، اۇنلارا کندینی سەودیرمک، وردیکلری سئقئنتئلارا قاتلانماق، یاپئلان کؤتۆلۆکلرە اییلیکلرلە جواب ورمک، کیبیرلنمەمک، شیددت گؤسترمەمک، اؤفکەلنمەمک، آزارلاماماق، کؤۆت سؤز سؤیلەمەمکتیر.
بۆتۆن بو حاللر؛ ماقبول وە گۆزل ایشلر، بۆتۆن عیبادتلر آللاها قارشئ قوللوق گؤرەولریمیزدیر.
عیبادت: قولون قوللوق شوعورو ایچریسیندە آللاها ایطاعات آماجئیلا (باشقاسئنئ اۇرتاق تانئمادان) یالنئز آللاە ایچین وە اۇنون رئضاسئنئ قازانماق نیەتییلە، اۇنون ایستەدیگی شکیلدە اینانماسئ، دۆشۆنمەسی، ذیکرەتمەسی، قۇنوشماسئ، داورانماسئ وە گیینمەسیدیر. اۇنون حارام قئلدئقلارئندان ساقئنماسئ وە حلال قئلدئقلارئنا یؤنلمەسیدیر.
قورئانئ کریمی رهبر، ألچیلرینی اؤرنک بیلمەسیدیر. داحا گنیش آنلامدا اینسانلئغئنئن گرگینی یرینە گتیرمەسیدیر.
آللاهئن هر أمری عیبادتتیر. تستتۆر دە بیر عیبادت ایسە، هر تستتۆرلۆ بیر حانئم مۆسلۆمان، هر آن عیبادت حالیندەدیر.
سؤزۆندە دورماق، أمانتە دیققات أتمک، یالان سؤیلەمەمک نە قادار عیبادت ایسە؛ ناماز قئلماق، اۇروچ توتماق، زکات ورمک، حاج یاپماق نە قادار راببە یاقلاشتئرئجئ ایسە؛ ألبتتە تستتۆر دە اؤیلەدیر.
لاعنت اۆزەرینە اۇلسون شەیطان؛ حاق تعالانئن اؤرتۆ وە سۆس اۇلاراق گییدیردیگی ألبیسەیی (نور؛ 30-31) وە (آحزاب؛ 59) حض. آدم وە حاووا آننەمیزی یالان واعادلرلە آلداتمئشتئر. عاینئ شەیطان؛ شو آندا حاووالارئ وە آدملری عاینئ یالان واعادلرلە قاندئرماقتادئر. ایلگیلی آیت شو شکیلدەدیر:
أی آدم اۇغوللارئ! شەیطان آننە وە بابانئزئن چئپلاقلئقلارئنئ کندیلرینە گؤسترمک ایچین، ألبیسەلرینی سئیئرتاراق اۇنلارئ جننتتن چئقاردئغئ گیبی، ساقئن سیزی دە بیر بلایا اوغراتماسئن. چۆنکی اۇ وە طارافتارلارئ کندیلرینی گؤرەمەیەجگینیز یردن سیزلری گؤرمکتەدیر. بیز گرچکتن شەیطانلارئ اینانمایانلارئن دۇستلارئ یاپتئق. (آعراف سورەسی؛ 27)
تستتۆرۆ ایلە بیر ایشارت لەوحاسئ گیبی مۆسلۆمانلئغئنئ گؤسترن حانئملارئ شەیطان؛ کاریەر یاپماق پشیندە قۇشتورموش، أن قوتسال، آصئل وە آصیل گؤرەوی اۇلان آننەلیگینی بیلە اونوتتورموشتور.
أی ایمان أدنلر! شەیطانئن آدئملارئنا اویمایئن! چۆنکی اۇ سیزە دائیما کؤتۆلۆگۆ وە فوحشیاتئ أمرەدر. (نور سورەسی؛ 21)
اؤرتۆنمک نە قادار آللاهئن أمری وە عیبادت ایسە، اؤرتۆسۆزلۆک دە بیر دۆشۆنجەنین، بیر فلسفەنین حایاتا گچیریلیشیدیر. هر دینین، هر ایدئۇلۇژینین اۇلمازسا اۇلمازلارئ واردئر.
اۇروچ، حاج، کاعبە، جامیع، أذان گیبی ایسلامئن؛ وە تثلیث، وافتیز، کیلیسە گیبی حئریستیانلئغئن شیعارلارئ واردئر. بونلاردان بیرینی چئقاردئغئمئزدا؛ ایسلام یا دا حئریستیانلئق دەنیلمەمکتەدیر. بوگۆن باشتا باتئ اۇلماق اۆزەرە یریۆزۆنۆن چۇغونا أگەمن اۇلان واحی دئشئ، آللاە ایلە ایرتیباطئ اۇلمایان مۇدرنیست، کۆفۆر سیستملرینین شیعارئندا چئپلاقلئق، جینسللیک وە قادئنئن وۆجودونون قوللانئلماسئ واردئر.
اۇ زامان دیەبیلیریز کی؛ ایسلامی تستتۆر نە قادار ایسلامئن سمبۇلۆ ایسە، تستتۆرسۆزلۆک دە مۇدرنیستلیگین سمبۇلۆدۆر. بو بیلینچلی یاپئلان ترجیحتیر، بیر حایات طارزئدئر.
پکی، بو ترجیح بیزە نە قازاندئرئر؟
زنگینلیک، ماقام، شؤهرت وس… آللاە ورگیسی اۇلان گۆزللیگی بیلە گتیرمەمکتەدیر.
بیر دۆشۆنەلیم؛ حایاتئن غایەسی نەدیر؟
