موتلو وە باشارئلئ اۇلماق دییە تۇپلارساق؛ زنگینلیگین، ماقامئن وە شؤهرتین موتلولوق گتیردیگینە شاهید اۇلوندو مو؟
شاحصیەتی ألیندن آلئنمئش قادئن نە قادار موتلو اۇلابیلیر کی؟
اۇیسا کی تستتۆر، قادئنا بیر آنلام قاتار. اؤرتۆسۆ کیشیلیگینین سیمگەسیدیر. مۆسلۆمان اۇلدوغونون، آللاهئ چۇق سەودیگینین، سادەجە اۇنون رئضاسئنئ ایستەدیگینین دلیلیدیر. قئنایانئن قئناماسئندان قۇرقمادان، دۇغرو یۇلدا ایلرلەمەسینین، کؤلەلیکتن حۆرلۆگە چئقئشئنئن سمبۇلۆدۆر.
تستتۆر؛ قۇرونماق ایچیندیر. تانئنماق ایچیندیر. “بن حۆر بیر حانئمئم” دەمکتیر.
کیم آللاها وە رسولۆنە ایطاعات أدرسە اۇنلارئ، کندیلرینە آللاهئن نیعمت وردیگی نبیلرلە، صادئقلارلا، شهیدلرلە وە صالیحلرلە برابر اۇلاجاقلار! بونلار نە گۆزل آرقاداشلار! (نیسا سورەسی؛ 69)
شو ایکی گۆنلۆک منفاعات دۆنیاسئندا، گۆزل اینسانلارئن دۇستلوغونو قازانماقتان داحا بۆیۆک قازانچ وار مئدئر؟
تستتۆر؛ کؤتۆ باقئشلاردان قۇرویاجاقتئر. فیتنەلردن، دەدیقۇدولاردان اوزاق توتاجاقتئر. جیددییە آلئنئپ، گۆونیلیپ، سایغئ دویولماسئنا، سەویلمەسینە سبب اۇلاجاقتئر.
حپسیندن اؤنملیسی؛ آللاە ایلە یاقئنلئغئ، سئجاقلئغئ؛ اۇنون حۇشنودلوغونو، موحاببتینی وە رئضاسئنئ قازاندئراجاقتئر.
حایاتا یؤن ورنلردن اۇلماق!
ایز بئراقانلاردان اۇلماق!
اییلیکلردە چئغئر آچانلاردان اۇلماق!
“کیم ایسلامدا گۆزل بیر چئغئر یۇل آچارسا، کندیسیندن سۇنرا اۇ چئغئردان گیدنلرین هر بیرینین ثوابلارئندان بیر میثلی ایلک اؤنجە اۇ یۇلو آچانا یازئلئر، اۇنلارئن ثوابئندان دە هیچبیر شەی أکسیلمز.
کیم دە ایسلامدا کؤتۆ بیر چئغئر یۇل آچارسا، کندیسیندن سۇنرا اۇ چئغئردان گیدنلرین هر بیرینین گۆناەلارئندان بیر میثلی ایلک اؤنجە اۇ یۇلو آچانا یازئلئر، اۇنلارئن گۆناهئندان دا هیچبیر شەی أکسیلمز.” (مۆسلیم)
حایئردا یارئشماق وە آللاهئن حاطئرلانماسئنئ ساغلاماق أن بۆیۆک گۆزللیکتیر.
آللاها عیبادت یۇلوندا سرپیلیپ بۆیۆین گنجین أدبی وە حایاسئ، راببیمین گؤلگەسیندن باشقا گؤلگە قالمادئغئ دهشتلی گۆندە، راببیمین عارشئندا گؤلگەلنمەسینە وسیلەدیر. نیتەکیم آللاهئن نبیسی حض. موحاممد (ص) سؤیلەمیشتیر:
“کۆچۆکلۆگۆندن بری آللاها گۆزلجە قوللوق أدن گنجین، یاشئ ایلرلەدیکتن سۇنرا آللاها چۇقچا عیبادت أتمەیە باشلایان ایحتیارا اۆستۆنلۆگۆ، پەیغامبرلرین دیگر اینسانلارا اۆستۆنلۆگۆ گیبیدیر.” (دەیلمی)
ایحلاصلا یاپئلان حال وە حارەکتلرین سۇنوجو، بو دۆنیا وە آحیرت موتلولوغو یاعنی جننت واردئر. واعادیندە آصلا شۆبهە اۇلمایان، بوگۆنۆمۆزۆن وە یارئنئمئزئن یگانە صاحیبی اۇلان آللاهئن جهننمی دە بیر تاسارئ وەیا دۆشۆنجە دگیلدیر. یاراتئلمئشتئر. جننت نە قادار گۆزلسە وە اۇنون راحمتینە نائیل اۇلانلارا حاق ایسە؛ جهننم دە اۇنجا اویارمادان سۇنرا شەیطانئن حیلەلرینە وە نفیس وە آرزولارئنا قانانلارئن گیدەجگی دهشتلی سۇندور. ایلگیلی آیتلردن بیری شو شژیلدەدیر:
ایبلیس: “اؤیلە ایسە عیززتیمە یمین أدریم کی، بن اۇنلارئن حپسینی موطلاقا آزدئرئرئم. آنجاق ایچلریندن ایحلاص ایلە سچیلمیش حاص قوللارئن مۆستثنا!” آللاە بویوردو کی: “ایشتە گرچک بودور وە بن دە گرچگی سؤیلۆیۇروم. جلالیم حاققئ ایچین جهننمی سنینلە وە سانا اویانلارلا دۇلدوراجاغئم!” (صاد سورەسی؛ 82-85)
حۇشنود أدیلمەیە، راضئ أدیلمەیە، قوللوق أدیلمەیە بونجا نیعمتلری بیزە قارشئلئقسئز سونان آللاە أن لایئق دگیل میدیر؟