شیمدی دە بۆیۆک ولیلر دەدیگینیز ایسیملرین، دۇغرو یۇلون اۆستۆنە اۇتورتولموش شەیطانلارا وریلن اویدورما ایسیملر اۇلدوغونو گؤرەلیم.
1- قوطوب:
سیزە گؤرە اۇ، أن بۆیۆک ولیدیر. أرنلرین باشئ، آللاهئن ایذنییلە کائیناتتا تاصارروف صاحیبیدیر. کائینات، وارلئقلار آنلامئندادئر. تاصارروف ایسە، بیر شەیی ایستەدیگی گیبی قوللانما یتکیسیدیر. اۇ یتکی، سادەجە آللاەتا واردئر. آللاە تعالا شؤیلە دەمیشتیر:
وَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَلِيٌّ مِنَ الذُّلِّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا ﴿۱۱۱﴾ (سورة الإسراء)
دە کی: “هر شەیی گۆزل یاپماق، آللاها حاصتئر. اۇ، چۇجوق أدینمەمیشتیر. اۇنون یتکی قوللانمادا اۇرتاغئ یۇقتور. ایحتیاجتان دۇلایئ أدیندیگی بیر ولیسی دە یۇقتور! اۇنون بۆیۆکلۆگۆنۆ ایی قاورا! (ایسرا سورەسی؛ 111)
2- غاوث:
سیزە گؤرە غاوث؛ داردا قالئندئغئندا سئغئنئلان وە ایستیمداد أدیلن، یاعنی یاردئم ایستنیلن قوطوبتور. داردا قالان صوفیلر: “یتیش، یا غاوث!” دییە غاوثا سئغئنئرلار. غاوث، ایستیمداد أدنە یاردئم ألینی اوزاتئر. عابدولقادیر گەیلانی، غاوثئ آعظام لاقابئیلا اۆنلۆدۆر.
شیمدی شو آیتی چۇق ایی آنلایالئم:
أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَعَ اللَّهِ قَلِيلًا مَا تَذَكَّرُونَ ﴿۶۲﴾ (سورة النمل)
داردا قالان بیری یاردئم ایستەدیگیندە اۇنا قارشئلئق وریپ سئقئنتئلارئ گیدرن، سیزی یریۆزۆنۆن حاکیملری یاپان کیمدیر؟ آللاە ایلە بیرلیکتە باشقا ایلاە مئ وار؟ بیلگینیزی نە قادار آز قوللانئیۇرسونوز! (نمل سورەسی؛ 62)
3-نۆجبا
4-نوقبا
سیزە گؤرە، بونلار دا اینسانلارئن ایچ دۆنیالارئندان حابردار اۇلان شاحصیەتلردیر. اینسانلارئن ایچ دۆنیالارئنئ نبیمیز بیلمز کی، بونلار بیلسینلر!
آللاە تعالا شؤیلە بویورور:
وَإِذَا رَأَيْتَهُمْ تُعْجِبُكَ أَجْسَامُهُمْ وَإِنْ يَقُولُوا تَسْمَعْ لِقَوْلِهِمْ كَأَنَّهُمْ خُشُبٌ مُسَنَّدَةٌ يَحْسَبُونَ كُلَّ صَيْحَةٍ عَلَيْهِمْ هُمُ الْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ قَاتَلَهُمُ اللَّهُ أَنَّى يُؤْفَكُونَ ﴿۴﴾ (سورة المنافقون)
مۆنافئقلارئ گؤردۆگۆندە قالئبلارئ حۇشونا گیدر. قۇنوشورلارسا سؤزلرینی دینلەرسین. اۇنلار دایالئ اۇدونلار گیبیدیرلر. هر گۆرۆلتۆیۆ عالەیهینە سانئرلار. آصئل دۆشمان اۇنلاردئر؛ اۇنلاردان ساقئن! آللاە اۇنلارئ قاهرەتسین، ناسئل دا یالانا سۆرۆکلنییۇرلار! (مۆنافیقون سورەسی؛ 4)
نبیمیز مۆنافئقلارئن ایچ دۆنیالارئنئ بیلسەیدی، بؤیلە بیر آیت اینر مییدی؟
مۆرید: اۆچلر، یدیلر، قئرقلار، قوطوبلار وە غاوثلار، سئرادان اینسانلار دگیل کی! بۆیۆک نبیلرین یرینە، اۇنلاردان بدل کیشیلردیر.
بایئندئر: مادم اؤیلە، حانگی نبییە “عالمدەکی ماعنوی وە روحانی دۆزنین قۇرونماسئ، حایئرلارئن تەمینی وە کؤتۆلۆکلرین گیدریلمەسی” گؤرەوی وریلمیشتیر؟
اینسانا سئنئرلئ یتکی ورن آللاە، موحاممدە (ص) شؤیلە أمرەدییۇر:
قُلْ إِنِّي لَا أَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَلَا رَشَدًا ﴿۲۱﴾ قُلْ إِنِّي لَنْ يُجِيرَنِي مِنَ اللَّهِ أَحَدٌ وَلَنْ أَجِدَ مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَدًا ﴿۲۲﴾ إِلَّا بَلَاغًا مِنَ اللَّهِ وَرِسَالَاتِهِ وَمَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَإِنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ﴿۲۳﴾ (سورة الجن)
21- دە کی: “بن سیزە نە ضارار ورەجک، نە دە سیزی اۇلغونلاشتئراجاق گۆجە صاحیبیم.”
22- دە کی: “بنی آللاهئن عاذابئندان کیمسە قورتاراماز. اۇندان باشقا سئغئناق دا بولامام.
23- بنیمکیسی آللاەتان اۇلانئ، اۇنون گؤندردیکلرینی تبلیغدن عیباتتیر… (جین سورەسی)
عالمدەکی ماعنوی وە روحانی دۆزنین قۇرونماسئ، حایئرلارئن تەمینی وە کؤتۆلۆکلرین گیدریلمەسی، یالنئز وە یالنئز آللاهئن ألیندەدیر. بو قۇنودا بیریلرینی یتکیلی سایماق، شیرک اۇلور.
أگر موحاممدین (ص) گۆجۆ یتسەیدی، کافیرلری ایمانا زۇرلاماق ایچین هر شەیی یاپاردئ! یۆجە راببیمیز بو قۇنودا شؤیلە بویورور:
وَإِنْ كَانَ كَبُرَ عَلَيْكَ إِعْرَاضُهُمْ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَبْتَغِيَ نَفَقًا فِي الْأَرْضِ أَوْ سُلَّمًا فِي السَّمَاءِ فَتَأْتِيَهُمْ بِآيَةٍ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَمَعَهُمْ عَلَى الْهُدَى فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْجَاهِلِينَ ﴿۳۵﴾ (سورة الأنعام)
بونلارئن یۆز چەورمەلری سانا آغئر گلدییسە، یردە بیر کانال وەیا گؤکتە بیر مردیون بولمایا گۆجۆن یتییۇرسا، اۇنلارا بیر موعجیزە گتیریرسین. ترجیحی آللاە یاپسایدئ، ألبتتە اۇنلارئن حپسینی دۇغرو یۇلدا تۇپلاردئ. ساقئن جاهیللردن اۇلما! (أنعام سورەسی؛ 35)
(12)
یۆجە وە آلچاق (سۆفلی) روحلار
یاشایان اینسانئ قوتساللاشتئرماق زۇردور؛ آما ایی بیر آد بئراقاراق اؤلمۆش اۇلانلار، قۇلایجا قوتساللاشتئرئلابیلیر. ایشتە یۆجە روحلار دەرکن، قاصدەدیلن بو گیبی کیشیلرین روحلارئدئر. بونلارا عالی وە تمیز روحلار دا دەنیر. کؤتۆلرینکی دە سۆفلی روحلاردئر. بونلارا حابیث وە شریر روحلار دا دەنیر. شەیطانلار، بو قاپساما سۇقولور.
مۆرید: بیر حۇجامئز شؤیلە دییۇر:
“عالی وە تمیز روحلار، اینسانلار ایچین قۇرویوجولوق واظیفەسی یاپارکن؛ حابیث وە شریر روحلار دا اینسانلارا ضارار ورمک ایچین أللریندن گلن هر شەیی یاپارلار. بونلار، عاینئ زاماندا اینسانلارا حاصئم وە دۆشماندئرلار. بۆتۆن شرلرین وە کؤتۆ شرارەلرین آلتئندا بونلار بولونورلار. کاراکتر، ایرادە وە روح باقئمئندان ضایئف اینسانلارئ تەثیر آلتئنا آلئر وە قوللانئرلار.
بایئندئر: “عالی وە تمیز روحلارئن اینسانلار ایچین قۇرویوجولوق واظیفەسی یاپتئغئنئ، حابیث وە شریر روحلارئن دا اینسانلارا ضارار ورمک ایچین أللریندن گلن هر شەیی یاپتئغئنئ” سؤیلەمک؛ حایرئ یۆجە روحلاردان، شرری دە سۆفلی روحلاردان بکلەمک اۇلور.
آللاە تعالا شؤیلە بویورور:
مَا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَمَا أَصَابَكَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِكَ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا وَكَفَى بِاللَّهِ شَهِيدًا ﴿۷۹﴾ (سورة النساء)
سانا نە اییلیک گلسە آللاەتان گلیر؛ سانا نە کؤتۆلۆک گلسە سندن قایناقلانئر. سنی اینسانلارا ألچی گؤندردیک، شاهید اۇلاراق آللاە یتر. (نیسا سورەسی؛ 79)
قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعًا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ … ﴿۱۸۸﴾ (سورة الأعراف)
دە کی: “آللاە دا ترجیح أتمەدیکچە، بنیم کندیمە بیلە بیر فایدا ساغلامایا وەیا ضارار ورمەیە گۆجۆم یتمز… (آعراف سورەسی؛ 188)
آللاە، گؤکلرین وە یرین حاکیمیدیر. اۇنلارئ قۇروما یتکیسی کیمسەیە ورمەمیشتیر:
… وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَلَا يَئُودُهُ حِفْظُهُمَا وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ ﴿۲۵۵﴾ (سورة البقرة)
… اۇنون حاکیمیەتی گؤکلری دە قاپلار، یری دە. ایکیسینی دە قۇروماق، اۇنا آغئر گلمز. اۇ یۆجەدیر، اولودور. (باقارا سورەسی؛ 255)
حایئرلارئ بیر گروپ روحانیدن، شرلری دە بیر باشقا گروپ روحانیدن بکلەمک، حایئر ایلاەلارئ وە شر ایلاەلارئ اویدورماق اۇلور.
